Boer’n-zwaluwen voor Friese en Afrikaander boeren…

Bij regen vliegen de zwaluwtjes laag boven de grond en onder de bomen om op insecten te jagen

Hoewel een boer ook gier op zijn land uitrijdt, heeft de boerenzwaluw minder verwantschap met de gierzwaluw dan je zou denken. Beide zijn spectaculaire vliegers met een vorkstaart, toch liggen ze genetisch veel verder uit elkaar.

De boerenzwaluw is een vrolijk en populair kwetterbeestje, dat ornithologen in de vogelgids tussen de leeuweriken en piepers plaatsen. Net als de huiszwaluw, zo’n ander gezellig ding dat gemaakt lijkt om mensen blij te maken. Een zomer zonder zwaluwen op het boerenland, dat zou een dooie boel zijn.

Daarnaast eten ze ontelbare beestjes waar ik bij schrijven van dit stukje ook enkel last van heb: vliegen. Dus laat iedere boer even de staldeur op een kier houden, en als ze een nestje onder je dakrand metselen, zeg hoera en zeur niet zo.

Pardoes op de grond, de jonge generatie met de familie er bij.

Je kunt bij die nauwer verwantschap van de boer’n-zwaluw met andere energieke zangers wel iets voorstellen. Wanneer je ze ziet spelen in de lucht, vliegjes vangen, of vrolijk kwetterend hun verhaal houden, zittend op een telegraafdraad, een buis in huis of zelfs een boom.

…of vrolijk kwetterend in de boerderij je verhaal doen. De man heeft een langere vorkstaart dan de vrouw

Ze landen even goed op de grond om daar hun verhaal te doen. Ze spelen ook met andere vogeltjes als mussen. Daarbij brengen ze een veertje als een bal in de lucht in het spel, en dan gaan ze al loopings draaiend en zwaluw-tikkertje doend een beetje donderjagen.

Boer’n zwaluw in de boerderij

Zoefff, razendsnel naar buiten

Bij nat weer zitten de mugjes tussen de planten, en zie je de boer’n zwaluw zelfs bidden

Lekker donderjagen en spelen, ze kunnen op trek tot wel in Zuid Afrika komen, ik zag er ooit 1 in Eilat door de Negev woestijn langs zoeven, wie weet trok hij wel naar Langweer

Een gierzwaluw zou dat nooit doen, zo plompverloren stilzittend de lente en zomer bezingen met vrolijk vogel-gebabbel. Die heeft iets spookachtigs, alsof hij ook iets achter houdt.

Gierzwaluw, met bijna arend-achtige klauwtjes om zich bij de muur vast te grijpen, vandaag gefotografeerd net als hij het nestgat in de dakpan verlaat

Die gierzwaluw komt met zijn lange sikkelvleugels en korte pootjes zelfs niet meer van de grond af, mocht het noodlot hem daar brengen: ze kunnen enkel wegvliegen vanaf een muur waar ze als Batman aan plakken.

De gierzwaluw staat in de vogelgids dichter bij de nachtzwaluw. Dat is een mysterieuze nachtvlinder-vanger die een ratelroep maakt als in horror-film The Blair Witch Project.

…meer mysterieus net als een miniatuur-uil op steroïden, die gierzwaluw

Die nachtzwaluw heb ik wel ooit gezien op het Hulshorster Zand op de Veluwe. Maar helaas nog niet kunnen fotograferen. Die staat in de vogelgids weer dicht tegen de uilen geparkeerd, de Duitsers noemen ‘m Ziegenmelker, geitenmelker.

Wanneer je gierzwaluwen ziet lijken ze ook iets te hebben van een andere wereld.

Gierzwaluwen slapen hoog in de lucht, paren in de lucht, ze verschijnen hier maar even rond 1 mei. En trekken begin augustus alweer naar tropisch Afrika weg. Dan weet je ook dat de zomer weer zijn langste tijd heeft gehad, wanneer je de gierende jacht-eskaders van gierzwaluwen tussen de huizen door ineens mist.

Ze hebben ook een Alpen-variant, de Alpengierzwaluw. Die zag ik in de Bulgaarse Balkan vliegen, die is echt groot, bijna een boomvalk zoals die vliegt.

Een Afrikaander boer’n-vogeltje
Zo’n boerenzwaluw lijkt ‘onze’ vogel, boeren-Hollands, hij is er al eind maart meestal weer. En daarom maakt 1 zwaluw ook geen zomer. Terwijl we die gierzwaluw even lenen van tropisch Afrika waar hij 9 maanden per jaar rondsuist, 1 gierzwaluw maakt wel zomer. En is hij weg dan kun je een beetje weemoedig worden. Dan korten de dagen alweer, terwijl de temperatuur je nog optimistisch stemt.

De boerenzwaluw trekt ook weg, maar veel later, zo eind oktober kun je ze nog steeds zien. Maar dan vliegen ze vervolgens wel tot in Namibie en Zuid Afrika.

Een plek in Zuid Afrika die veel vogel-liefhebbers trekt is Mount Moreland bij een moeras in Kwazulu Natal. Hier komen in de Zuid Afrikaanse lente, onze herfst (november) wel 3 miljoen uit Europa gevlogen boer’n-zwaluwen bij elkaar, de vogeltjes lijken dan wel op een insectenzwerm. Ieder jaar vieren de blanke mensen met de Mount Moreland Conservancy daar de ‘Return of the Swallow’. Die Afrikaander boeren zijn er net zo blij mee, als deze Friese boer met zijn zwaluwtjes. Dat schept toch al een band op afstand.

Je kunt op deze website er spectaculaire beelden van zien. En je afvragen: zijn ‘onze’ zwaluwen niet eigenlijk Afrikaanse vogeltjes, die hier even een ei komen leggen?

Onze boeren-zwaluwtjes slapen met miljoenen tegelijk in Afrikaanse rietmoerassen, waar ooit in een stuk van 30 hectare wel 1-3 miljoen zijn waargenomen. Ze zoeken daar de veiligheid van het grote getal tegen roofdieren.

Maar ook hongerige mensen kunnen zo’n roofdier zijn, en zo krijg je dan een vorm van boer’n-bushmeat-zwaluwen. Althans in Congo en dat soort landen van wat de Belgische kolonisten vroeger ‘makaken’ noemden, mensen die net als de Zoeloes in Zuid Afrika sinds de oertijd evolutionair stilstonden, nooit meer voortbrachten aan cultuur dan trom-geroffel, hekserij, speerwerpen en billen schudden.

Die arme vrolijke kwetteraars, laat ze van ONZE zwaluwen afblijven. Zo kun je als liefhebber van die zomervliegers dan wel eens heel hebberig denken.

ONZE (?) zwaluwen, of zijn het Afrikaanse vogeltjes die hier even een ei komen leggen

Wanneer Afrikaanse miljoenensteden uitdijen als hongerige muil passen daar ook best zwaluw-snacks in. Aan de andere kant melden deze ornithologen hoe Aziatische boer’n-zwaluwen in Bangkok in stedelijk gebied gingen overwinteren met duizenden tegelijk op 1 plek. En zo zijn ze veel veiliger voor reptielen, zoogdieren en andere roofdieren die daar niet voorkomen.

En mocht opwarming van de aarde doorzetten, wie weet is dat wel gunstig voor onze boer’n-zwaluwen. Af en toe blijven ze ’s winters al plakken in Spanje. Het is een kwestie van kansberekening. Er blijven altijd wel een aantal zwaluwtjes hangen, die denken: dat suffe Afrika, laat maar. Bij intredende kou zonder insecten leggen die het loodje. Als de kou zonder insecten vaker uitblijft, krijg je vanzelf meer boer’n-zwaluwen die in Europa blijven en dat verblijf overleven.

Voor je het weet zetten ze dan een trend.

…zo’n klein beestje, dwars over de Sahara vliegen. Hoezo, wonderlijk…

Stel je voor wat een reis ze dat zou schelen vol gevaren. Als Brandganzen die vroeger in Siberië broedden al bij ons blijven broeden, waarom zou een zwaluw die naar Afrika vloog niet net als veel ooievaars dan denken: ’t is in Langweer in de winter ook best uit te houden…Nu Afrikaander boeren net als in Zimbabwe langzaam worden weggepest en met tientallen per week vermoord door die Zoeloes, verliezen die boer’n-zwaluwtjes op Mount Moreland straks ook het feestelijke onthaal.

Als boer’nzwaluwtjes hier blijven, dat zou de boel hier ’s winters opvrolijken.

One Reply to “Boer’n-zwaluwen voor Friese en Afrikaander boeren…”

Laat een reactie achter aan Scheffer Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *