In de Elsevier Weekblad van dit weekeinde publiceerde ik over de schimmige gang van zaken rond de minimaal 70 miljoen euro kostende Vismigratierivier. Dat is een kanaal door de Afsluitdijk dat volgens deskundige betrokkenen in vismigratie vooral dient als prestige-project.

Het Elsevier-artikel ‘Niet voor 1 gat te vangen’ kun je  via die link lezen.

Kort gezegd: vismigratie-problemen door de Afsluitdijk zijn in 2015 al merendeels opgelost. Vis migreert al door 25 gaten, een 300 meter brede rivier in totaal. Daarnaast zijn als ‘uitgestorven’ verkochte vissen of herstellende, of juist meer algemeen dan men beweert.

Je ziet- qua verkoop van het project en manipulatie van ecologische werkelijkheid- veel overeenkomsten met de totstandkoming van de Marker Wadden, waarover ik ook reeds in Elsevier publiceerde. Daar was ook een grotendeels publiek gefinancierde milieuclub betrokken (Natuurmonumenten) en Rijkswaterstaat.

Verhalen over bedreigde natuur dienen om publieke mega-financiering los te weken voor particuliere belangen.

Het project lijkt vooral als publicitaire aflaat te dienen voor diverse partijen, waaronder Rijkswaterstaat en de Provincie Friesland, de hoofd-opdrachtgever in het project.

Dat provinciebestuur moet zichzelf groen verven, terwijl ze 127 miljoen euro gemeenschapsgeld investeert in 89 windturbines in Natura 2000 pal tegen het Waddengebied.(Windpark Fryslan). En zo’n bestuur moet dan natuurregels handhaven, terwijl ze zelf investeren in de (legalisering van de) overtreding.

Laatstgenoemde Friese provinciebestuur stelt dat het project 55 miljoen zal kosten. Dat lijkt me stug wanneer je een rivier van 5-10 kilometer aanlegt met moeras, een gat in de dijk maakt, een onderwater-‘museum’ aan Waddenzijde- waar publiek de vis kan zien en stormvloedkering.

Verder lezen we deze bewering bij de beleidsverkopers van mijn provincie, een directe relatie tussen ‘de’ slechte visstand en vismigratie door de Afsluitdijk, een keiharde leugen:

Door de harde scheiding die hiermee is ontstaan tussen Waddenzee en IJsselmeer, is het voor trekvissen als de zalm, paling en de spiering nauwelijks mogelijk om heen en weer te zwemmen met een slechte visstand tot gevolg

Zie mijn meest recente paling-reportage bijvoorbeeld, er zit ook in het IJsselmeer veel meer aal dan je in media hoort. In de poldersloten is het een kwestie van goed beheer. Wanneer je per stuk water 1 visser de boel laat pachten, dan vangen ze de kleintjes ook niet weg. Die gooien ze dan terug. Overbevissing vindt plaats, wanneer ze bang zijn dat de concullega-visser de zaak voor hun wegvangt. Dan gaan zelfs de krieltjes mee.

Verhalen over ‘de’ visstand in de Waddenzee betreffen verder vooral trends in platvis als jonge schol vanaf de jaren ’80. Daarvan veranderde de kraamkamer-functie.

‘De’ visstand is vooral paling en jonge schol
Ik heb nu eindelijk de data gevonden op basis waarvan bovenstaande grafiek werd gemaakt. Die komen van de Demersal Fish Survey (bodemvis) die Imares met een boomkor uitvoert tussen september-oktober sinds 1970. Daar uit die survey kwam eerder deze publicatie in 2008 in Journal of Sea Research uit voort van Tulp, Bolle en Rijnsdorp (Imares).

Die studie bevestigt letterlijk wat ik steeds al stel: dat ‘de visstand’ geen enkel mysterie is. Die visbiomassa correleert keurig met fosfaat, waar een bestaande RElatie met fosfaat en primaire productie evident is.

Zoals Tulp ook erkent (blz 18):

In the 1960s and 1970s, eutrophication has likely resulted in an increase in primary and secondary production (Beukema and Cadee, 1988; Colijn et al., 2002) and may explain the observed increase in fish biomass (Fig. 3). Also the growth rate of plaice is positively related to eutrophication (Rijnsdorp and van Leeuwen, 1996; Teal et al., 2008).

De kunstmatige piek in visbiomassa in de jaren ’80- referentie voor ‘de’ visstand is gewoon toe te schrijven aan fosfaat. Haal je fosfaat weg- zoals gebeurde (zie hieronder), en je voegt een leger zeehonden en aalscholvers toe. Wat zal er dan met de visbiomassa gebeuren? Ehhhhhhhhhhhhh. Ongetwijfeld spelen nog vele zaken mee, maar de hoofd-reden is bekend.

Het is ook volstrekt onlogisch dat vismisgratie bij ‘de’ visstand een rol zou spelen, als die visbiomassa piekte in de jaren ’80. Immers: toen zat die Afsluitdijk ook al dicht. Er is dus geen enkel verband, en mijn provincie Fryslan liegt.

Maar na 2010 is die conclusie niet meer welkom
Eerder leefde ik in de veronderstelling dat alleen de NIOZ-fuik was gebruikt. Daar zat ik fout. Want dit (rapportje) is de bron van die PRW-grafiek hierboven, ongetoetste wetenschap/pal review (keuring door vriendjes)

• Tulp, I., Van der Veer, H.W., Bolle, L.J., Walker, P. 2015. Manuscript. Long-term fish trends in the dutch wadden sea and adjacent coastal areas (in prep.).

Daarin lezen we hoe Ingrid Tulp (Imares) en Paddy Walker (Waddenvereniging/Programma Rijke Waddenzee) de rol van Rijkswaterstaat onderschrijven in relatie tot trends in vis:

Important habitats for fish have disappeared in the past decennia. The Wadden Sea is sandier and shallower than it used to be due to human activities such as sand nourishments and management of channels.

Daar doet die Vismigratierivier alvast (ook) niets tegen, zoals die Vismigratierivier de afgenomen productiviteit dankzij milieubeleid ook niet verhelpt.

Het betreft een iets langere variant op de 2008-studie, maar nu minder wetenschappelijk. En met het sausje van fosfaat-ontkenners er over, nadat in 2010 de planvorming begint voor die Vismigratierivier. Plots is ‘de’ visstand weer een mysterie dat een giga-project gebruikt met advies van oa Han Wanningen Consult (afkomstig van WNF) en een nieuwe rits academici die zichzelf uitvonden als vismigratie-expert.

Op de NIOZ-fuik bij Texel zijn wel studies als deze gebaseerd van Van der Veer et al 2011 die een ‘dramatic decline’ verkondigen van het Balgzand als kraamkamer voor platvis uit de 0, 1 en 2-jarigen. De postzegeltjes zoals in de meeuwensnavel hieronder.

De 2008 studie liet de invloed van aalscholvers weg, terwijl deze vispredatoren (halve kilo per dag) even sterk toenamen als zeehonden. Die eten 5 kilo vis per dag. Mijn bierviltje-berekening geeft dan op dat ze tientallen kilo’s per hectare moeten opsnoepen, ook met Vismigratierivier.

De afname in visbiomassa uit de grafiek, die komt sinds 1985 vooral op het conto van paling, schar, en schol, zo schrijft Tulp nog in 2008.

Species that show significant recent declines (since 1985) in the Wadden Sea include eel, eelpout, bib, whiting, hooknose, dab (= schar) and plaice (=schol)(Table 3), while periods with significant increases occurred in five- bearded rockling, pipefishes, tub gurnard, sea bass, greater sandeel and brill.

De Noordzee zit al vol met schol, dus daarvoor hoef je het niet te doen. En de paling kan al migreren door de Afsluitdijk. En in 2008 schreven ze nog dat de zandspiering in de Waddenzee TOEnam. Waar de provincie Fryslan liegt dat die spiering het slecht zou doen door een gebrek aan Vismigratierivier.

De trend in biomassa van vis correleert bij duidelijk aanwezige RE-latie tussen primaire productie en fosfaat (N:P-verhouding)keurig met de fosfaat-toevoer in het gebied. Maar men wilde steeds niet aannemen, dat de AFname dan door milieubeleid werd veroorzaakt, zo schrijft Tulp et al 2008:

It is still debated whether the recent decrease in nutrients resulted in a decrease in the productivity of the coastal waters (Cadee and Hegeman, 2002; Philippart et al., 2007). However, Kuipers and van Noort (2008) recently showed that shortly after 2000 the persistently high primary production under low P-discharge of the Rhine seem to have come to an end, with a time lag of more than 10 years.

• Phillipart deed in Ecosystems in 2007 haar best om de RElatie fosfaat en trends hoger in de voedselketen weg te moffelen. Door niet met stikstof maar silicaat in haar statistische analyse te rekenen. Dat is de reden, waarom men nu nog steeds doet alsof ‘de visstand’ (die groene PRW-grafiek) een mysterie is.
•  Phillipart – die zichzelf heruitvond als vismigratie-deskundige- beheerst nu namelijk alle onderzoek rond de Waddenacademie en ‘de’ wetenschappelijke onderbouwing van Waddenbeleid. Haar studie uit 2007 moet dus opnieuw uitgevoerd, maar nu met een rekenronde zonder silicaat en met stikstof. Of enkel met fosfaat.
• Die Waddenacademie is wetenschappelijk corrupt, daarom kon Pier Vellinga er ook directeur van worden, een klimaatprofessor zonder enige fatsoenlijke klimaatpublicaties op zijn naam: maar wel een goede verkoper van projecten uit naam van klimaat. Ed Dubbele Pet Nijpels zit de raad van toezicht voor…Opdat er tenminste geen toezicht op integriteit plaatsvindt.

Programma Rijke Waddenzee: een mix marketeers en belangen-verstrengelde ambtenarij
Helaas kwam door een eind-redactionele interpretatie een feitelijke onjuistheid terecht in de papieren versie van het verhaal (niet op mijn site): de bestuurlijke hybride van ambtenaren van Economische Zaken, Rijkswaterstaat en marketeers/lobbyistenvan milieuclubs, het Programma Rijke Waddenzee (PRW) VALT niet onder het Ministerie van Infrastructuur en Milieu.

Ik schreef: Rijkswaterstaat valt onder dat ministerie. Wel krijgt PRW ook financiering uit I&M, hoewel het leeuwendeel (jaarverslag 2016) van de 1,76 miljoen euro komt van Economische Zaken/RVO: dat is de instantie die pal tegen de Waddenzee 89 windturbines met rood zwaailicht plant van 200 meter hoog (windpark Fryslan). PRW is een marketing-orgaan dat de belangen verkoopt van door de overheid voorgetrokken belangenclubs en belangen-verstrengelde ambtenarij.

Op de site van dat ministerie I&M kon je uit naam van Rijkswaterstaat/PRW deze dus onjuiste bewering lezen:

De Afsluitdijk vormt een grote belemmering voor vissen. Trekvissen kunnen niet van zout- naar zoetwater zwemmen. Dit hebben ze nodig om op te groeien of om zich voort te planten. Het gevolg is dat de visstand achteruitgaat en sommige soorten met uitsterven worden bedreigd

Een uitgebreider versie met fotografie kon je al zien op Interessante Tijden, waarop de projectleider- marketeer Kees Terwisscha al met deze zeer inhoudelijke intelligente reactie kwam:

Hoewel politieke partijen en vismigratie weinig met elkaar van doen hebben: ik stemde SGP omdat hun natuurparagraaf bijna letterlijk mijn natuurvisie vertolkt. Maar dat terzijde. Als er op dat artikel al een antwoord zal komen, zal het een aanval zijn op de bovenbeschreven onjuistheid, via marketing-truuks die kritiek verplaatsen van onderwerp naar persoon.

Of men komt met onderstaande- PR-technisch gezien aansprekende ‘minder dan 1 procent’- vergelijking, die belanghebbend onderzoeker Katja Phillippart (NIOZ, Waddenacademie, Walter) nu vertolkt als kersverse ‘deskundige’ in vismigratie (waar ze niets meer van weet dan ik en U na een rondje internet).

In relatie tot zoet-zoutmigratie is die opinie van Phillipart een vergelijking van niets: waar het om draait is dat vis het zoete water van het IJsselmeer moet ‘ruiken’ om binnen te trekken. Er is nooit een zoetwater-rivier van 32 kilometer breed geweest.

Je kunt als referentie dus niet ‘zonder Afsluitdijk’ kiezen. Want in die situatie bestond het gehele zoete IJsselmeer niet, waar die migrerende vis nu op af komt.

We hebben nu dus al wel een rivier van 300 meter breed, die open kan op de momenten dat dit nodig is. Bijvoorbeeld in het voorjaar wanneer de glasaal aan de deuren dringt. Om met een blije noot te eindigen, van ‘wat is de wereld mooi’: zie deze visdief, die op me af vloog om me te begroeten.

En hoe onverstoorbaar hij bleef bij het voortrazen van een speedboot.

WOB-procedure
Het artikel in Elsevier maakt onderdeel uit van een project- inclusief WOB (wet openbaarheid bestuur)-procedure bij Rijkswaterstaat (beheerder van Waddenzee)- om de bestuurlijk verantwoordelijken te dwingen tot openheid van informatie, en de onderbouwing van beweringen waarvan andere belangengroepen last krijgen. Omdat instanties als Rijkswaterstaat beweringen en stellingen tot ‘de’ wetenschap laten uitroepen door gekochte onderzoekers als Katja Phillipart met eigenbelang.

Dat project is getiteld ‘De Slag om de Waddenzee’: het lijkt er op dat een Waddendictatuur wordt ingesteld, waarin een soort privatisering van de Waddenzee op publieke kosten plaatsvind. Met belangenclubs die zichzelf op de bestuurders-stoel zetten, en Rijkswaterstaat die de ene belangenclub voortrekt boven de andere.

Daarover later meer.

• Wie uit zichzelf de titel ‘the truth about‘ niet al begreep: dat is een ironische knipoog naar internet-filmpjes en internet-journalisten die ‘the’ truth van iets onthullen, net als ‘Sea, the Truth’ van Dos Winkel. Het web wemelt van ‘THE truth about…’ Ik breng een aspect van de realiteit, dat belanghebbenden zelf niet naar buiten (willen)brengen. Het leukste zou zijn als mijn lezers ook die denkstap uit zichzelf maakten, maar ja, helaas….