Voor God spelen op 5 hectare

Heempark Amstelveen met dotterbloemen. Een heemtuin imiteert de inheemse natuur

Voor dit zaterdagse archiefverhaal – gepubliceerd in Het Parool (2010)- bezoeken we de Heemparken van Amstelveen. Hier vind je exclusief autochtone plantengroei als ‘guichelheil’, wildemanskruid en vele planten die in Nederland zeldzaam werden, maar die ooit algemeen voorkwamen.

Deze maakbare natuur op een steenworp afstand fungeert als een floristische ark van Nederland.

Dankzij dit bezoek leerde ik ook ‘stinkende gouwe’ kennen, een geel bloempje met eikenblad-vormige blaadjes en oranje plantensap, die nu ook in de eigen tuin woekert als een malle. Dankzij een transplantatie uit het grootste tuincentrum van Nederland, de natuur zelf.

Heempark Amstelveen met haagbeuk en bosanemonen

Het is tijd om iets te verklappen: het best bewaarde groene geheim van groot Amsterdam. Achter de villa’s in Amstelveen, intussen hockeyvelden en Amsterdamse bos ingeklemd ligt het dr. Jac. P. Thijssepark. Koreanen hebben van dit park een eigen kopie van gemaakt, Engelse ‘garden specialists’komen overgevlogen om onze autochtone flora hier te bewonderen, Russen rijden er tijdens een rondje Europa voor om.

U vindt hier in 5 hectare een handgemaakte doorsnede van alle Nederlandse landschappen en hun flora. Het park is een ‘heempark’, afgeleid van ‘heim’, in het Fries ‘hiem’ zoals bij Bartlehiem en het betekent ‘je eigen erf: van hier dus. In heemparken dus geen plantaardige buitenlandse indringers, maar alleen in Nederland ingeburgerde Bataafse planten zoals deze hier al in 1825 voorkwamen.

Dat vroeg negentiende eeuwse jaartal gekozen door het Amstelveense Heemparkbestuur, omdat toen de eerste serieuze Nederlandse Flora (plantengids) verscheen. De vegetatiekundige Victor Westhoff, aartsvader van de plantensociologie (zie kader) in Nederland hanteerde 1880 als ijkpunt van onze vaderlandse bloemenwereld. Dat was het jaartal vóór grootschalige landbouw met kunstmest haar invloed deed gelden op de toen afwisselende plantengroei.

Bij een hoog gehalte aan voedingstoffen, zien enkele generalisten de kans om de waaier aan specialistische planten te verdringen die op de voedselarme grond groeit. Vergelijk die generalisten met de buurtsuper, die de banketbakker, groenteboer en speciaalzaakjes wegconcurreert met stuntprijzen.

De beste bezoektijd in het Thijssepark is nu. Op dit moment ellebogen de bosanemonen, kievitsbloemen, wildemanskruid en andere voorjaarsbloeiers zich een weg naar boven: dat heet de bloeitijd. Voor alle blaadjes aan de bomen zitten en het zonlicht opsouperen, moeten de kleurige ruikertjes hun kansen grijpen. De romantisch aandoende vredigheid van het Thijssepark is dan ook schijn. De kleurige planten doen alles om de concurrentie een stap voor te zijn op weg naar zonlicht.

Heempark Amstelveen

Dat op dit 5 hectare grote slagveld desondanks 500 verschillende soorten in de open lucht naast elkaar groeien, ligt dan ook volledig aan de hoveniers.“We kunnen toch op die arme veengrond zoveel Nederlandse soorten van verschillende regio’s laten bloeien, omdat we per deel de onderlinge concurrentie tussen planten uitschakelen”, zegt beheerder Arien Slagt.

“Handmatig halen we per vlak de ongewenste soorten weg. Zonder die concurrentie blijken zelfs soorten die normaal gesproken op kalkrijke hellingen in Zuid Limburg groeien. Hier op de veengrond te kunnen leven.”

Iedere plant heeft zijn eigen groeioptimum, waarbij hij het beste bestand is tegen concurrentie. Het mooiste voorbeeld is hier het zinkviooltje. Deze bloem kwam begin vorige eeuw nog veel voor in het Limburgse Geuldal omdat zinkmijnen hier hun afval loosden.

Het zinkviooltje had geen zink ‘nodig’, het bloemetje was hooguit een kei in het weerstaan van zinkvergiftiging. In dat vijandige milieu hield het viooltje zich staande waar zwakkere broeders het loodje legden. Nu de zinkvervuiling in Limburg weg is, wordt het viooltje weer verdrongen door andere planten. Zo blijkt nog eens dat ‘milieuvervuiling’vaak een relatief begrip is.

Al lopend kun je volgens de regels van de plantensociologie de soorten vinden die ook in het wild bij elkaar groeien, en een ‘plantengemeenschap’ vormen. Soorten die elkaar niet naar het leven staan, maar die elkaar letterlijk de ruimte geven. Zoals van een heidelandschap waar de gaspeldoorn met struikheide en berk bij elkaar staat. De verschillende delen staan bij de 10 hoveniers in de heemparken bekend als Drenthe of Limburg. De hoveniers van heemparken geven wel af en toe een eigen draai aan de plantengemeenschappen, en spelen een beetje voor god op hun eigen hectare.

Het Heempark van Amstelveen

‘Kijk, dit vind ik zelf mijn favoriete deel”, zegt Slagt. “We hebben hier een berkenbos aangeplant, met daaronder een veld met stinkende gouwe. Als die stinkende gouwe straks geel uitbot, krijg je een simpele kleurcombinatie die heel erg sprekend is. We houden ons dus niet strikt aan plantensociologie, het is vaak meer schilderen met planten. Wel schatten we in welke plantensoorten bij elkaar passen, of ze op de veenbodem inburgeren. De meeste nieuwe Nederlandse soorten wennen snel aan onze bodem, dus Wilders zal er blij mee zijn.”

Met de Heemtuingids van de Gemeente Amstelveen erbij en de determinatietabel uit standaardwerk de Heukels Flora kun je eventueel weggezakte plantenkennis weer ophalen. De Nederlandse flora gaat pas leven, als je het plantje bij zijn naam kan roepen. Maar bezoekers kunnen ook gewoon de bloemen voorbij rennen als kleurig tapijt, zoals enkele zwetende joggers tonen. Uiteindelijk zijn de Amstelveense Heemparken namelijk vooral recreatief bedoeld.

Wel fungeren heemtuinen steeds meer als een floristische ark van Nederland. “We hebben hier verschillende soorten bloeien, die in het wild uitgestorven raken”, zegt Slagt die wijst op een langharig werkschuw plantje, het wildemanskruid. “We bezitten in onze kwekerij vaak nog zaad van origineel genetisch materiaal. We wisselen ook materiaal uit met natuurorganisaties en behouden zo planten voor het land. Al heb ik wildemanskruid laatst herontdekt in Limburg langs het Miljoenenlijntje.”

In de Heemtuin kun je dus weer even nostalgisch lopen door de plantaardige rijkdom die normaal was in de negentiende eeuw, en die Westhoff beschreef in zijn floristische standaardwerken. Met een stukje weemoed, omdat de flora in Nederland verschraalt door schaalvergroting in landbouw en natuurbeheer.

“Vergelijk de plantengemeenschappen met winkelstraten”, zegt Slagt. “Er zijn steeds meer van, maar ze hebben overal de zelfde Hema en Zeeman. In de tuin kun je jezelf nog even in die vele kleinschalige afwisselende landschapjes wanen, die ooit gewoon waren in ons land. ”

Kievitsbloemen, hebben baat bij beheer dat vroegere veenboertjes imiteert

///kaders

Natuurbeheer is tuinieren
Victor Westhoff richtte binnen natuurstudiebond NJN in 1937 de eerste plantensociologische werkgroep op, met eigen blad ‘Kruipnieuws’. Samen met Jacques Meltzer schreef hij in 1942 het eerste standaardwerk van Nederland: ‘Inleiding tot de Plantensociologie’. Westhoff bleef invloedrijk tot aan zijn dodelijke auto-ongeluk in 2001.

De plantensocioloog herkent het type natuurgebied aan de plantengemeenschap. Iedere gemeenschap heeft een leider of een ‘gemeenteraad’ die de ‘politieke kleur’bepaalt: een zogenaamde kensoort, of een groep kensoorten die altijd gezamenlijk voorkomen op bijvoorbeeld arme veengrond. Die kensoorten vormen daar zogenaamde ‘associaties’waaraan je het natuurtype herkent. Bij landelijk natuurbeleid ontvangen beheerders op basis van die kensoorten subsidie.

In het dr. Koos Landwehrpark aan de Amsterdamseweg vind je bijvoorbeeld een plantengemeenschap van Blauwgrasland. Dit nu zeldzame natuurterrein ontstond op veen langs riviertjes door het plaggen van keuterboertjes. De kensoorten, waaraan je blauwgrasland herkent zijn blauwe zegge, pijpenstrootje en borstelgras.

Westhoff inspireerde het klassieke Nederlands natuurbeheer, dat de praktijk van negentiende-eeuwse keuterboertjes imiteert om zoveel mogelijk soorten te behouden. In de jaren zeventig kwamen de dwarse babyboomers van Kritisch Bosbeheer in opstand tegen Westhoff’s natuurvisie, dat was volgens hen ‘tuinieren’. Deze Wageningers promootten de nu populaire ‘wildernis’ zoals in de Oostvaardersplassen, waar oerkoeien en paarden de beheerder vervangen.

Kievitsbloemen, Ik had ze ook in de tuin maar door mijn slechte beheer zijn ze weer verdwenen (en dankzij de kippen)

Frolickeutel
Het Jac. P. Thijssepark in Amstelveen werd vernoemd naar de aartsvader van de Nederlandse natuurbescherming, die zelf in Bloemendaal zijn eigen Thijsse’s hof kreeg. De vorige voorzitter van de in totaal 6 Amstelveense Heemparken wilde het bestaan geheim houden. Hij wilde alleen liefhebbers trekken met oog voor detail, in plaats van de Nederthaler met zijn golden retriever.

Nog steeds zijn honden niet toegestaan vanwege vertrapping en de Frolickeutels die ze nalaten.

Het park onderdeel is van de 6 Heemparken en 10 stukken Heemgroen. Tuinarchitect Chris Broerse was het brein achter de aanleg vanaf de jaren veertig vorige eeuw. In Nederland bestaat een netwerk van beheerders van ‘natuurlijke’tuinen, zoals heemtuinen en stinzentuinen. Zij hebben hun eigen zaadbank voor inheemse planten, de Cruydthoek, een hoveniersvereniging ‘wilde weelde’ en een eigen blad Oase.

6 Replies to “Voor God spelen op 5 hectare”

  1. Dank zij Florinda Nieuwenhuis is er nu een prachtig lang lint van stinzen in het hele Gijsbrecht van Amstelpark.
    Beetje geholpen door vrijwilligers maar zij heeft veel werk verricht.
    De moeite waard om straks eens doorheen te wandelen.
    Er is tevens ook een Fruitpluk tuintje gerealiseerd in het park.
    Iedereen mag er in en van de vruchten plukken. Ook fantastisch voor de kids en buurtbewoners.
    Het wordt bijgehouden door vrijwilligers (petje af) en werkt uitstekend.

  2. Waarom krijg ik toch het idee dat deze 10 hoveniers meer voor mekaar krijgen dan al die gesubsidieerde landschapsorganisaties en de in het kielzog meelopende onderzoekers, ingenieursbureaus, groenconsultants en natuurarchitecten samen.

    1. Wij, hebben als vrijwillige buurtbewoners deze Fruit pluktuin opgezet.
      Ontwerp gemaakt , de Gemeente heeft er gelukkig aan meegewerkt om het te verwezenlijken.
      Zo kan het ook. Zelf handen uit de mouwen steken.
      Heel veel kleine initiatieven zijn zo door heel Amsterdam ontstaan.
      Gijsbrecht van Amstelpark is een mooi lint van Amsterdamse bos tot aan het Amstelpark.

  3. Ohm namo Narai !

    Bij deze een slordig ”jaar” overzicht .
    Ook doodziek van die corona de hele tijd op t.v.?
    Bij deze iets anders om ziek van te worden..

    In navolging van Operatie Paperclip **.

    Op initiatief van prins Bernhard de 1e, onder auspiciën van respectievelijk Gonsalvez, van Leeuwen en Demmink ; MK Ultra in de polder?
    Kunnen Mengele, Sidney Gottlieb en mensen als van den Hoofdakker, van der Bent en éne la Croix [?] in Groningen zonder schroom in één en dezelfde adem worden genoemd?
    Hun praktijk houdend in Groningen en Zuidlaren, verder knoeiend in één en hetzelfde dossier?
    Kunnen zodoende Hendrik, Bernhard, Mengele, Sidney Gottlieb en huidige [neuro] psychologen en psychiaters en hun studenten in Groningen zo op één en dezelfde lijn worden gesteld ?
    Door mij wél , stel ik zo terugkijkend sinds 1967/1997, 2004 t/m 2018 en tot op heden vast.
    Zijn ze daarom tot nu toe doof en blind gebleven voor mijn capriolen als donder en bliksem predikant en ambities op de schaal van Richter? *
    Dat is niet geheel onmogelijk zo blijkt inmiddels ook uit verklaringen van vele anderen..
    Ik stel om religieuze redenen vast dat het laatste geheel hun probleem is en niet de mijne.
    Met mij natuurlijk nog vele anderen..
    Later een laatste update als aardbevingsGroninger en donder en bliksem predikant omdat ik het niet kon laten om toch nog een keertje langs te fietsen.
    Eerst iet over MK Ultra in de Polder en de Kendals en Virginia Giuffres in Nederland.
    Nederland kent natuurlijk ook zijn MK Ultra Béta modellen misschien wel het meest van allemaal.
    Sommige meiden worden zo tegen hun zin en wil uitgezonden om in de slaapkamers en bubbelbaden van lokale Arabische elite te toeven..
    Kijk ** ;
    WAT IS MK ULTRA? alles over Mind control, hersenspoelen en het Ego.
    En:
    Schokkend: ‘jonge meiden op transport naar Dubai’

    Inmiddels is in Frankrijk in navolging van Epstein en Maxwell Jean Luc Brunel gearresteerd. We wachten weer op verdere ontwikkelingen.

    Oude tijden herleven….
    Soms heb ik wel eens het idee dat er als vanouds nog steeds wit brieven, handels brieven en kaperbrieven worden uitgeschreven.
    Kijk **: De link tussen luxe jachten, drugs en ons ministerie.
    In dit geval jammer dat de Spanjaarden een kaperbrief hadden.
    Hebben de Spanjaarden de zilvervloot in de vorm van Ketama Gold weer terug gekaapt?
    Willem, Mabel en George chagrijnig ?
    In een land waar kinderen, wapens en drugs soms één en dezelfde deal zijn?
    Hypothetisch en analytisch maar toch, oude tijden herleven..

    Over; stemmen, stemmen en over overstemmen en over over stemmen…

    De poppetjes aan het dansen in de swing states?
    Verliest Trump de verkiezingen met o,oo1% van Operation Mockingbird **?
    Best mogelijk..
    Maakt niet uit, Ik had ze in Den Haag bij wijze van uitzondering mooi weer beloofd..
    Dat hadden ze ons na lang en breed beraad al zo vaak gedaan!
    Als een Groninger den Haag mooi weer terug beloofd…
    en;
    En de meest uiteenlopende Mensen blijken tot samenwerking bereid als het om verzet tegen een geïnstitutionaliseerde vorm van kindermisbruik en satanisch ritueel kindermisbruik gaat.
    Sommigen verwachten hier van God niet eens een beloning voor. Volgens mij krijgen zij die wel.
    Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald ..
    Speciaal voor hen…
    Over wel of geen mooi weer beloven en tot samenwerking bereid…
    Na veel gedonder, gebliksem, vulkanen, tsunami’s en capriolen op de schaal van richter nu;

    Over: wel of geen mooi weer beloven….
    Wel mooi weer beloven …**
    Protect the Children: van mars naar Malieveld | #2.37
    Geen mooi weer beloven..**
    Brotherhoods verenigen zich bij anti-pedo demonstratie | DANNY & THE BROTHERHOOD #9 | NPO 3 TV

    En vergeet a.u.b. niet:** De overheid dient satanisch ritueel kindermisbruik te bestrijden in plaats van islam en moslims!
    En zo nog veel meer.
    Meer dan 90% van de wereldpopulatie is in meer of mindere mate tot samenwerking bereid om satanisch ritueel kindermisbruik een halt toe te roepen.
    In oude tijden zijn er zelf klinkende afspraken gemaakt om elkaar pas weer te gaan bevechten als die moloch / baäl diensten waren afgelopen.
    Daar moest eerst gezamenlijk tegen worden opgetreden.
    Een einde aan te maken aan die moloch of baäl werd als eerst prioriteit voorop gesteld!
    Dat was [en is nog steeds ] wel zoiets verachtelijks ..
    Daarna zouden ze zoals vanouds elkaar maar weer eens gaan bevechten maar die moloch diensten was zo iets laaghartigs..

    Misschien een goed idee voor 2021 !

    Over: die moloch / 9e cirkel / baal of satans diensten ..
    Kindermisbruik in het algemeen en satanisch ritueel kindermisbruik in het bijzonder.
    Om hiertegen internationaal in verweer te komen hadden we eind 2020 in de planning maar door corona werd dit bemoeilijkt.
    Toch waren velen onafhankelijk van elkaar al in actie gekomen.
    De bereidheid was en is al aan alle kanten gebleken, maar het werd van vele kanten verstoord.
    Ongelukkige planning en coördinatie van mij waren hier part aan maar ook waren andere machten actief..

    Kijk hiervoor onder andere;** Het programma Persoonsgerichte verstoring

    Door de langdurig planning was het misschien een beetje suffig van mij om tot gezamenlijke actie op te roepen want er waren inmiddels als een heleboel mensen in actie gekomen.
    Maar ja, onze planning verliep vanaf 1981 en het was nu eenmaal internationaal door mij en anderen zo afgesproken.Jammer dat de Mars van Melchior Verbon verboden werd..
    Evengoed kwamen er zonnestralen als een geschenk uit de Hemel!
    Het is allemaal niet onopgemerkt voorbij gegaan.

    Misschien eind volgend jaar? Wie heeft hiervoor het beste plan?

    Over: Aflaten en af laten !

    Om hooggeplaatste personen te vrijwaren van gerechtelijke vervolging wordt er prompt maar weer eens een greep in het collectezakje of in de staatskas gedaan.
    Inmiddels heeft God op verschillende manieren van zijn bestaan laten weten.
    Het zal dus niet tot in alle eeuwigheid een Nederlands G.G.Z/ R.K.K. medisch staatsgeheim blijven.
    Het zijn hun eigen praktijken die ze ervan weerhoudt om hierover openheid van zaken te geven.
    Zij weten zich nog steeds van de Prins geen kwaad maar zijn niet tot in de eeuwigheid onschendbaar gebleken.
    Praktijken als in Duitsland zijn ook voor Nederland relevant.
    Praktijken van active nonnen die wel moeten geloven in de genade van de heer zijn in sommige gevallen toch onvergefelijk.
    Sadisten en satanisten die geloven in genade kunnen hiervoor bij mij in elk geval niet terecht.
    Dan hadden ze sommige dingen maar af moeten laten.
    Géén aflaten maar permanent af laten !
    Kijk hiervoor recentelijk:** German nuns were paid to ‘drag’ children to be sexually abused by predator Catholic priests, courts documents allege .
    Of in het Nederlands:** Slachtoffer van seksueel misbruik zegt dat Duitse nonnen ‘pooiers’ waren voor pedofiele priesters en politici.

    Dus dat ziet er niet zo goed uit voor de Bisschop.

    Maar het volgende spant toch écht de Kroon en hiervoor valt bij mij geen eeuwigheid af te dwingen ook al proberen sommigen dit terwijl ze bij hoog een laag volhouden mij niet te geloven.

    Kindermoord door de Nederlandse Kroon – INDIGNATIE

    Was dat niet ooit eens halverwege de negentiger jaren in Groningen? Het lijkt lang geleden maar is nog steeds actueel.
    De daders blijken nog steeds gevrijwaard van gerechtelijke vervolging maar zijn gelukkig niet onschendbaar gebleken.
    Zo zijn praktijken in Nederland ook voor Duitsland relevant.

    En dit om je je weer beter te voelen !!
    En de kinderen leven nog lang en gelukkig. Nep sprookjes?
    Volgens mij niet. De tijd zal het leren .

    De Mensen die sommige van ‘mijn’ dingen hebben ‘opgepikt’ en verder [véél beter] hebben uitgewerkt worden bij deze nogmaals van harte bedankt!
    We hebben met een relatief klein aantal mensen met beperkte mogelijkheden toch enorm veel impact gehad.

    * Doof en blind voor mijn capriolen op de schaal van richter ?
    Een korte update speciaal voor de regio omdat ik toch nog even een keer langs kwam fietsen..
    Omdat ik ”ze” liever kwijt dan rijk was.
    Dit maal om wel een ton. Binnen een jaar en een dag Westerwijtwerd – Wellington. 23 mei 2019 / 24 mei 2020.
    1 Mei / 13 en 28 augustus ter verificatie .. 23 sept-dec om 5 uur speciaal voor de regio als donder en bliksem predikant.
    Izmir,
    en
    14 Januari in een andere taal en 1 december Java het hele jaar weer rond .
    Voor sommigen onbegrijpelijk maar de niet-wistertjes de sorry zeggertjes en de kijk en denk beesten zijn hierover tot in de hoogste regionen geïnformeerd.
    Voor menigeen nu nog onbegrijpelijker maar voor anderen heel duidelijk gesteld.
    Lopende afspraken staan.

    ** Kopiëren en plakken .

    Bedankt ! !
    de Groeten en de allerbeste wensen. .

    Sri sri Magnitute /Tsunami Giri Babba
    AardbevingsGroninger
    Donder/bliksem en mooi weer predikant .

    P.S.
    Ondanks uitdrukkelijk verzoek heb ik nog steeds geen correspondentie mogen ontvangen of schriftelijke stukken ter inzage gekregen. Of ook maar één van mijn vragen beantwoord gekregen.

    1. Voor hen die het weten is de last bijna ondraaglijk. Maar gelukkig is er De Natuur, die helpt ,om het enigszins, draagbaar te maken.
      Voor hen die het niet weten (willen?) gaat het leven “gewoon” door.
      Like always of………
      Ik blijf positief Bernhard .Ondanks alles.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *