In dit zaterdagverhaal reizen we naar Bulgarije. Dat land heeft drie nationale parken met van wolven en beren vergeven bergen. Interessante Tijden op reis beklom de hoogste Balkantop, de Mussala en verkende de heilige plaats van de Universele Witte Broederschap, gesticht door de theosoof Peter Deunov (1864-1944).

Voor het gros van de Nederlanders is Bulgarije een groezelig Balkanland waar je met een grote boog overheen vliegt op weg naar het Turkse strand. Maar het land mag dan de thuisbasis zijn van Oostblokmaffia, de mutry. Het is ook de opkomende Europese lowbudget-bestemming (in 2006).

Bij mijn bezoek was Bulgarije met Roemenië net door de Europese Unie als lidstaat opgenomen. Dit vanuit strategische belangen van de NATO dat haar invloedsfeer richting Russische grens wilde opschuiven. Ook al was het land voor EU-toetreding qua bestuur, financien en economie niet klaar. Dat strategische doel diende al eerder de infiltratie van US AID.

Dat hulpvehikel van de Amerikanen betaalde de aanleg van wandelpaden door, en opwaardering van nationale parken, als ‘zachte’ druk tot uitbreiding van de invloedsfeer in de voormalige Sovjet-satelliet. Die parken kregen via Panparks (WNF) het stempel van (kleinschalige) ecotoerisme-magneet, waarmee de regio een economie van het land een duw zou krijgen.

Maar het is natuurlijk onwaarschijnlijk dat 3 Groen Linkse wandeltoeristen, die hun eigen biologische bammetjes meebrengen in hergebruikt plastic enig verschil in economie maken. Alleen massatoerisme zet zoden aan de dijk.

Een half miljoen Britse en Duitse skiërs weten de hellingen bij Bansko, Pamporovo en Borovets te vinden. De noordelijke Zwarte Zeekust is in zeven jaar tijd (in 2006) omgevormd van maagdelijk natuurstrand tot Bulgaars Benidorm.

Naast goedkoop massavermaak heeft het land drie nationale parken die ruig en ongerept liggen wachten op buitensporters en natuurliefhebbers. De Centrale Balkan met haar Botevpiek en het Rilagebergte met de hoogste Balkantop Mussala (acht meter hoger dan de Olympus) zijn zonder klimgereedschap te behappen.

Bij een biologische achtergrond van beren, wolven en arenden kun je hier via honderden kilometers hikingtrail en mountainbikeroutes de conditie op de proef stellen.

Op 100 kilometer zuidelijk van Sofia ligt het 80.000 hectare grote Rila Nationaal Park met het aangrenzende wereldberoemde Rilaklooster. Het gebergte met hierin de Mussala is heilige grond, het venster op het universum. Tenminste, dat ontdekte Peter Deunov in het begin van de vorige eeuw toen hij bij het zogenaamde zevenmerengebied bij Rila visioenen kreeg.

Niet verwonderlijk, de naam Mussala verwees sinds de 500 jaar durende Turkse bezetting al naar Allah die er zijn wind zou laten waaien.

God had Deunov in het Rilagebergte zoveel te vertellen, dat de Bulgaar geestelijk voor zichzelf begon en een sekte stichtte. Jaarlijks in augustus beklimmen een duizendtal leden van zijn Witte Broederschap daarom nog steeds de hellingen. Het broederschap aanbidt de zon, en voert een sjamanistisch-christelijke cocktail van dansrituelen uit – zogeheten ‘Paneurythmie- rond de ijsmeren in het gebied. Die dansjes werden door Deunov in 1932 ontwikkeld.

De term ‘wit’ verwijst naar de witte gewaden die uitverkorenen door God zouden dragen in het Bijbelboek Openbaring van Johannes. Deunov kreeg zijn theologische scholing overigens in Amerika aan ondermeer het Boston University School of Theology.

De broederschap is qua esoterie verwant aan de Theosofie van Helena Blavatsky en haar pupil Alice Bailey. Uit die theosofie komt ook de wereldeenheid-religie voort van de Verenigde Naties en het Earth Charter van ex-Koningin Beatrix en Herman Wijffels met zijn World Connectors, en de aan de Verenigde Naties gelieerde sekte Lucis Trust. (erfgenamen Alice Bailey)

Een beetje Vrijmetselaar-achtige shit, religie die nadruk legt op openbaring voor een spirituele elite en inwijding. ( = ‘gnostiek’) Dus niet voor het profane klootjesvolk dat met consumptie, televisie en fornicatie genoegen neemt.

Simeon II
Onderweg naar de Mussalatop vanaf skioord Borovets komen we al de eerste zonaanbidder tegen. Het blijkt geen sektariër, maar een slechts in onderbroek gehulde bruingebakken vijftiger die je eerder in showboot op de Amsterdamse grachten verwacht van de Anaal Parade. In draf bestormt hij de top van de Mussala, en zijn nogal opvallende demonstratie van eigen fitheid inspireert een Britse medehiker om de berg om te dopen tot ‘Bareback Mountain’.

Als verwijzing naar de film over 2 homofiele cowboys die elkaar’s rug beklimmen, en de ‘bareback’- feestjes die sodomieten houden.

Twee parkrangers loodsen ons het nationale park in, op 2100 meter hoogte aan de voet van de Mussala bij een spiegelend gletsjermeer. Ecoconsultant Vlado Galabov fungeert als tolk, gehuld in een t-shirt met de opdruk ‘sarcasm, it beats killing people’. Hij blijkt een kennisreservoir van Bulgaars wel en wee. Zowel op ecologisch als politiek niveau.

“De voormalige premier Simeon Sax-Coburg Gotha, bekend als Simeon II heeft hier zijn winterverblijf’, zegt Vlado. “Hij is nazaat van de vroegere Bulgaarse tsaar en kreeg bij terugkeer in Bulgarije grond in het nationale park dat van zijn familie zou zijn. Hij claimt nu zelfs eigenaar van de berg Mussala te zijn.”

Sinds Simeon II vorig jaar de macht moest delen met andere partijen is over die rechtmatigheid van zijn bezit discussie ontstaan. Voor de beschermde natuur in het park is de twijfel over Simeons grondrechten positief. Samen met de 2005 in Sofia geliquideerde zakenman Emil Kjulev had hij namelijk het plan om de skifaciliteiten van Borovets uit te breiden tot in het nationaal park.

Toen multimiljonair Kjulev sneuvelde ging de stekker uit de plannen bij Super Borovets.

Witteboordcrimineel Kjulev – de Bulgaarse Ed Nijpels- was berucht in groen opzicht. Eerder investeerde hij al in een skiproject in Bansko waar 2500 hectare bos werd gebulldozerd in Unesco erfgoedsite het Piringebergte. Het natuurreservaat moest zo plaatsmaken voor drie budgetskihellingen. Eufemistisch gezegd niet helemaal volgens de wet, maar een beetje zwaaien met de geldbuidel doet wonderen in Bulgarije, net als in maffialand Nederland trouwens.

Alleen zwaait men in Nederland – Nigeria aan de Noordzee- met een PUBLIEKE geldbuidel ter omkoping.

Kjulevs tocht naar gene zijde verandert dit niet. Een nieuwe investeringsmaatschappij, Rilasport wil nu alsnog midden in beschermd natuurgebied in het Rila Nationaal Park bij Panichishte een mega-skioord aanleggen. Vlado kan zich tijdens de tocht vreselijk over opwinden. “De mutry met hun geld en vriendjes kunnen overal hun zin doordrukken”, zegt hij. “Vooral bij Bulgaarse burgemeesters, die zijn bijzonder makkelijk om te kopen.”

Ringtone
Gespitst op het overvloedige wild dat volgens de parkfolder in het Nationale Park voorkomt, bevries ik even bij de galmende roep van een steenarend. Het blijkt de ringtone van Vlado’s mobieltje, ook boven de boomgrens is de ontvangst uitstekend. Na 700 meter klim, en een bombardement van bergachtige live-ansichtkaarten volgt de laatste springplank naar de top, chalet Icy Lake.

Hier is de mogelijkheid om kruidenthee te tanken, na met smaakjes gecamoufleerde alcohol de nationale drank van Bulgarije. Het land is namelijk ook Europa’s grootste exporteur van medicinale kruiden.

De laatste etappe kent twee wegen naar boven. Een fatsoenlijk pad met klauterwerk en de kortste maar zwaardere echte klim over rotsblokken en langs de afgrond. Onze bruine barebackbeer blijkt al weer beheerst hijgend het traject af te dalen dat wij naar boven willen

Ook outdoorjournalisten moeten zich regelmatig bewijzen, en we kiezen de avontuurlijke variant.  ‘Netals een gems’ zo grijnst een van de rangers.

Mijn heroïsche klim naar boven krijgt een relativerende deuk als bovenop de top een twaalfjarig Bulgaars schooljongetje lui, zonder een druppel zweet leunt tegen de hoogtemarkering van 2925 meter. Toch volgt een licht euforisch gevoel als mijn longen weer het normale ademritme te pakken hebben. Zonder ooit eerder te klimmen kan ik mij voorstellen wat de kick bij profs is van de top halen, zeker in gebergte dat qua wildheid op een oude versie van de Pyreneeën lijkt.

Na de top doorkruisen we het Nationaal Park via de zuidhelling van Mussala. Kilometers klimmen en afdalen over rotspaden, dan verschijnt onder ons het wild dat we wilden imiteren. Rennend over een sneeuwmassa voert een groep gemzen een stukje bergacrobatiek uit, zonder enig benul van mutry en Rilasport. Voorlopig zijn zij nog de enige die hier over de sneeuw glijden, en het lijkt er op dat ze met een zwarte piste geen moeite hebben.

• dit is de opgewaardeerde versie van een reisreportage die ik maakte voor ‘Leven & Cetera’ van NRC Handelsblad (11-11-2006). De reis/vakantie werd betaald door het Wereld Natuur Fonds (Panparks)
• Andere verhalen over de reis verschenen in HP de Tijd (over de Bulgaarse maffia) en De Standaard