‘U mag geen vals gerucht verspreiden’ (Exodus 23)

…de duivel bij Bartlehiem.

Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welke er geen Westerse beschaving was geweest. We wandelen verder in het uittocht-uit-Egypte-verhaal van Exodus.

In dit Bijbelboek leidt de profeet Mozes het volk van de Israelieten (nazaten van twaalf zonen van Jacob, Israel) uit slavenarbeid in Egypte. Vervolgens vestigt zich de JHWH-cultus nadat JHWH verschijnt aan Mozes op een berg Horeb/Sinai. We blijven nu worstelen met de natuur van JHWH/HEERE.

Wat is Hij wanneer je de teksten in Exodus leest, en je gaat er vanuit dat de schrijvers geen ‘vals gerucht’ wilden verspreiden?

Duivelsbeeld toren Skillaard

Middernachtmis, een bloeddrink-cultus
Wie series kijkt op Netflix – een nieuwtje sinds ik samenwoon- zal nooit een aflevering zien waar het christendom positief wordt belicht. Het tegendeel gebeurt wel. De continue pogingen ter profanisering van christelijke symboliek, het afschilderen van christenen als oneerlijke, valse mensen, meelopers, achterbaksen die enkel uit zijn op macht.

Denk aan de miniserie ‘Vikings’, waar de heidense geestelijk begaafde Floki de schurft heeft aan christenen. Maar als hij op een Vikingexpeditie tussen de Islamitische Moren belandt in Al Andalus (Andalusia) ziet hij in biddende moslims weer wel een hogere geestelijke beschaving, waarvoor je respect moet hebben.

In de recente serie Midnight Mass, wordt het katholicisme neergezet als een vampiercultus. De serie speelt op een eilandje (Crockett) met leegloopgemeenschap, sinds een olieramp met een tanker de visserij daar van winsten ontnam.

Ontheiligd altaar

De heldenrollen met integere persoonlijkheid worden ingenomen door een geimporteerde Sherrif die Moslim is. En door een atheist, die als alcoholist in de gevangenis belandde omdat hij iemand dood reed. Maar die zou dan atheist zijn uit intellectuele eerlijkheid. Hij offert uiteindelijk liever zichzelf, dan met de rest mee te doen.

De manipulatieve, oneerlijke en achterbakse peer, dat is de katholieke zuster van de kerkgemeenschap. De nieuwe priester die redding op het eiland en ‘wedergeboorte’ op het eiland brengt, die blijkt eigenlijk een vampier te zijn. Zijn ‘engel van God’ die met hem meereist is een soort vampier/doodsengel, die met zijn bloed mensen verjongt.

Zo werd de priester ook na ontmoeting (In een grot in Israel) met deze Vampier-engel weer een jonge versie van zichzelf. Maar de prijs is dat ze ‘van hem’ zijn. ‘Evangelisatie’ is dan anderen besmetten met deze bloeddrink-cultus. Het Avondmaal met het lichaam van Christus en wijn als het bloed van Christus, wordt zo eigenlijk afgeschilderd als een geperverteerde vampiercult. En de hang naar wonderbaarlijke genezing wordt zo als een vorm van duivels bedrog afgeschilderd.

Duivelskopje

JHWH wil ook bloed zien
Het punt is nu; dat ze in de serie toch ook een punt hebben. Want goden van cultussen zijn bloeddorstig. Niet alleen Kali bij de Hindoes, maar ook JHWH van de Israelieten. Die wil het bloed drinken van alle eerstgeborenen. En dat bloed moet als plengoffer op het altaar uitgesproeid. Om de Egyptenaren te treffen stuurt Hij in Exodus zijn ‘verderver’ langs, een soort doodsengel die alle eerstgeborenen doodt.

Tenzij je eigen deur is ingesmeerd met lamsbloed. Dan trekt die verderver voorbij en blijf je gespaard. Dat die ‘verderver’ aan de Israelieten voorbij gingen, dat vieren ze nu nog steeds met ‘passcha’, passover wat ‘voorbij gaan’ betekent.

Je bent voor hem of tegen Hem, door je hele ziel en zaligheid over te leveren. Doe je nauwgezet wat hij aan instructies oplegt: voordeel zal je deel zijn, en Zijn Engel gaat je volk voor. Doe je dat niet, dan ga je dood, en volken die Hij niet als ‘de zijne’ heeft geclaimd die wil Hij ‘uitroeien’, zo staat er letterlijk in Exodus 23. Niet alleen direct met militair succes, maar ook indirect via bevolkingspolitiek.

Zie, Ik zend een Engel voor u uit om over u te waken op de weg en u te brengen naar de plaats die Ik gereedgemaakt heb.
Wees op uw hoede voor Zijn aangezicht en luister naar Zijn stem. Verbitter Hem niet, want Hij zal uw overtredingen niet vergeven, omdat Mijn Naam in het binnenste van Hem is.

  • Is die Engel die door de HEERE met Hoofdletter wordt aangesproken dan niet nog een andere godheid, die met JHWH meereist, net als de ‘verderver’ die alle eerstgeboren baby’s vermoordde in Egypte? Dan is hier nog sprake van veelgodendom, want de functie van die Engel is voor de Israelieten als een godheid

De aartsengel Michael, wiens zwaard voor macht staat om het goede af te dwingen. Want ja, anders luisteren mensen niet

De schrik voor Mij zal ik voor u uit zenden
Is dat de zelfde engel als de ‘verderver’ die alle Egyptische baby’s (‘eerstgeborenen’) doodsloeg, zodat uit dat hele land een gekrijs van verdriet opstak?

Maar als u aandachtig naar Zijn stem luistert en alles doet wat Ik spreken zal, zal Ik de vijand van uw vijanden zijn en de tegenstander van hen die u in het nauw brengen. Mijn Engel zal namelijk vóór u uit gaan en u brengen bij de Amorieten en de Hethieten en de Ferezieten en de Kanaänieten en de Hevieten en de Jebusieten, en Ik zal hen uitroeien.

Zijn ‘deal‘ is een ‘offer you can’t refuse‘. En dat zou dan uit ‘liefde’ zijn? Dat woord komen we in het Oude Testament haar Thora-boeken niet tegen. Liefde. Zijn cult en status bij andere volken dan zijn favoriete uitgekozen volk- de nazaten van ‘Jacob’ (letterlijk ‘bedrieger’) zijn gebaseerd op Angst en militair succes, zo lees je in Exodus 23: 25-26.

Terwijl je merkt dat Hij aan je kant staat wanneer je geen ziektes krijgt, of je vrouw een miskraam:

U moet de HEERE, uw God, dienen. Dan zal Hij uw brood en uw water zegenen. Ik zal ziekte uit uw midden doen wijken. Geen vrouw in uw land zal een miskraam hebben of onvruchtbaar zijn. Ik zal het aantal van uw dagen vol maken.

De schrik voor Mij zal Ik vóór u uit zenden, en al de volken waaronder u komt, zal Ik in verwarring brengen. En Ik zal al uw vijanden voor u op de vlucht doen slaan. Ik zal ook horzels vóór u uit zenden; die zullen de Hevieten, de Kanaänieten en de Hethieten vóór u uit verdrijven.

Doodsangst verbeeld in duivelspop

De concurrentie van de Israelieten, nazaten van Jacob (Israel, die worstelde met een engel) zal verder verdreven worden met bevolkingspolitiek. Want met bijvoorbeeld 1 kernbom zou je het land maar onbewoonbaar maken voor je eigen favoriete volk:

Ik zal hen niet in één jaar vóór u uit verdrijven, anders wordt het land een woestenij en worden de wilde dieren van het veld u te talrijk. Ik zal hen geleidelijk vóór u uit verdrijven, totdat u zo in aantal toegenomen bent dat u het land in erfbezit kunt nemen.

Ik zal uw grenzen vaststellen, van de Schelfzee tot aan de zee van de Filistijnen, en van de woestijn tot aan de rivier, want Ik zal de bewoners van het land in uw hand geven, zodat u hen vóór u uit kunt verdrijven.

Ook moeten de Israelieten alle heiligdommen van andere goden ‘omver halen’ als ze in dat land komen, zo staat er. In een tijd, waar het juist wemelde van andere goden, met name in het land waar de Israelieten volgens Exodus 430 jaar verbleven: Egypte.

De God Seth, tegenstrever van Horus, de Egyptische duivel zeg maar

Anima, levensenergie, bloed
Zo’n god als in Exodus met ‘liefde’ vereenzelvigen, waar komt dat idee dan vandaan? Is dat door de combinatie met ethisch klinkende regels, die je in dat zelfde hoofdstuk aan het begin vindt;

U mag geen vals gerucht verspreiden, en u mag een schuldige niet uw hand reiken door een misdadige getuige te zijn.
U mag de meerderheid niet volgen in het kwaad, en u mag in een rechtszaak niet zo antwoorden dat u zich schikt naar de meerderheid om zo het recht te buigen. U mag een arme bij zijn rechtszaak niet voortrekken.

Houdt dit dan in, dat mensen die niet tot de Israelieten behoren en hun cultus dus een vals gerucht verspreiden, een schuldige de hand reiken door misdadige getuige te zijn enzovoort? Ik kom dus niet meer verder in Exodus, behalve dan dat dit hoofdstuk een uittocht uit mijn christelijk geloof betekent.

Of dat je alleen nog het Nieuwe Testament wilt aannemen, omdat Christus ons verlost van dit bloeddorstende wraakzuchtige wezen en zijn ‘verderver’, een buitenaards wezen dat in Exodus landt op een berg.

Met een vlugge halssnede is het al gebeurd, laat ze uitbloeden

Overwon Christus ‘de dood’ of versloeg hij gewoon JHWH?
Want in het christendom overwint Jezus ‘De Dood’ door zijn offerdood aan een martelwerktuig. (het kruis) Door dat offer als het ‘plengoffer’ in Exodus 23 aan te nemen (‘het bloed dat voor ons vergoten werd op Golgotha’), zou je JHWH zijn bloeddorst en wraakzucht dan afwenden met het kruisoffer.

  • Zoals je een kruis aan een vampier toont, zodat deze wegvlucht… JHWH kan dan dus niet een kruis aanzien, JHWH is eigenlijk de bloeddorstende duivel die hongert naar plengoffers, de ‘verderver’, de doodsengel die voor de Israelieten uitgaat, die hun vijanden ‘uitroeit’.

Dan wil ik wel graag Jezus volgen, die zich voor ons opofferde. Maar die JHWH lijkt hier in Exodus een buitenaards en bloeddorstend wezen, en Hij lijkt niets op de ‘Liefde’ die ons vroeger geleerd werd. Alsof Jezus eigenlijk JHWH overwonnen heeft door zijn offer, zodat we niet meer bang voor Zijn bloeddorst en wraakzucht hoeven zijn.

Mensen mogen in de JHWH-cultus (en Islam) geen bloed nuttigen, dat is wat ‘kosjer’ slachten immers bewerkt, de halssnede. Dan stroomt het bloed uit het dier, zijn anima, levensenergie. Bloedworst is anathema. De levensenergie van dieren komt enkel JHWH toe, die als fysieke menselijke gestalte verschijnt inclusief voeten. Pas na Christus gaan die bloedoffers er uit, christenen hoeven ook niet kosjer te slachten, het hele offeren gaat op de helling.

Het ‘plengoffer’ dat JHWH/de dood op afstand houdt, dood van de dood

JHWH zijn voeten zijn zichtbaar
Hoe anders is dat geloof dan geworden, wanneer je alleen nog symbolisch bloed drinkt als wijn… God is dan een abstract en vormeloos wezen geworden, een ‘kracht’ van platonische snit. Hoe anders zien moderne ‘christenen’ God, dan het wezen dat Exodus beschrijft…

Zie ook in Exodus 24 hoe deze aan Mozes en de Oudsten verschijnt:

Vervolgens klommen Mozes en Aäron naar boven, en ook Nadab en Abihu met zeventig van de oudsten van Israël. En zij zagen de God van Israël. Onder Zijn voeten was er iets als plaveisel van saffier, zo helder als de hemel zelf.

Een dikke stier waar je mooi alle vlees-onderdelen al ziet verdeeld

Nadat Hij zijn dosis bloed – levensenergie (anima, daar is het woord ‘animal’ van afgeleid) van de levenden heeft opge-eist (Exodus 24, 10):

En hij stuurde de jonge mannen van de Israëlieten erop uit. Die brachten brandoffers en brachten dankoffers voor de HEERE, te weten jonge stieren. Mozes nam de helft van het bloed en deed dat in de schalen, en de helft van het bloed sprenkelde hij op het altaar.

Hij nam het boek van het verbond en las dit ten aanhoren van het volk voor. En zij zeiden: Alles wat de HEERE gesproken heeft, zullen wij doen en Hem gehoorzamen. Toen nam Mozes het bloed, sprenkelde het op het volk en zei: Zie, dit is het bloed van het verbond dat de HEERE met u gesloten heeft op grond van al die woorden.

Alleen Jezus verbeeldt die eigenschap ‘Liefde’ naar onze dagelijkse praktijk. We kennen de teksten van de tot Paulus omgekeerde Saulus, die stelt dat hij zonder ‘De Liefde’ niets is. Geloof hoop en Liefde, maar de meeste van deze is de Liefde. De JHWH die we in Exodus zien, die heeft mensen nodig via een bloedverbond, zoals maffioso ook een bloed-eed met elkaar zweren.

Jezus overwint de Dood/houdt de engel der wrake door bloedschuld van je lijf (passover)

JHWH zichtbaar als verterend vuur op afstand
Hoe ver staat die brief van Paulus aan de Corinthiers af, van dit op een berg geland bloeddorstend wezen, die ‘zijn hand uitstrekt’ (dood maakt) die Hem zien, behalve nu dus dan Mozes en enkele uitverkorenen. Die krijgen daar gedetailleerde instructies voor een bouwplan

Toen stond Mozes op, met zijn dienaar Jozua, en Mozes klom naar boven, de berg van God op. Hij zei tegen de oudsten: Blijf hier op ons wachten, totdat wij bij u terugkomen. En zie, Aäron en Hur blijven bij u. Wie bepaalde zaken heeft, moet naar hen toe gaan.

Toen Mozes de berg opklom, bedekte de wolk de berg. De heerlijkheid van de HEERE bleef op de berg Sinaï rusten, en de wolk bedekte hem zes dagen lang. Op de zevende dag riep Hij Mozes, vanuit het midden van de wolk.

De aanblik van de heerlijkheid van de HEERE op de top van de berg was in de ogen van de Israëlieten als een verterend vuur. Mozes ging de wolk binnen en klom de berg verder op. En Mozes was veertig dagen en veertig nachten op de berg.

Maria en Jezus in Trappistenklooster Koningshoeven (van La Trappe bier)

JHWH is tuk op materie, geld, goud en luxe (hefoffer)
Nu wil ik hier niet bepleiten dat Netflix kijken verheffend werkt. In tegendeel, zoals de meeste moderne TV word je er door geconditioneerd tot modernist en ‘liberal’. Maar ik wil wel graag eerlijk zijn met U, mijn waarde lezers. Ik wil geen vals gerucht verspreiden, en laat de teksten uit Exodus voor JHWH spreken.

Ik wil geen pleidooi houden om de teksten ‘symbolisch’ op te vatten, oftewel, met een dikke zak zout te lezen. Alsof het niet gebeurde zoals hier staat. Dat zou dan betekenen, dat de mensen die schrijven ‘verspreid geen vals gerucht’ niets deden dan valse geruchten verspreiden.

We zien in Exodus 24 bijvoorbeeld ook een herhaling van Exodus 19, het berg beklimmen. Alleen nu neemt Mozes ook zeventig oudsten mee, en de eis ‘Van Boven’ dat JHWH ook geld wil zien van de Israelieten, een ‘hefoffer’. Wanneer je satan ziet als heerser over materie, de god van het materialisme, dan heeft JHWH de zelfde materialistische wensen:

Toen sprak de HEERE tot Mozes: Spreek tot de Israëlieten en zeg dat zij voor Mij een hefoffer nemen. U moet van iedereen wiens hart hem gewillig maakt, een hefoffer voor Mij nemen. Dit is het hefoffer dat u van hen moet nemen: goud, zilver en koper, blauwpurperen, roodpurperen en scharlakenrode wol, fijn linnen en geitenhaar, roodgeverfde ramshuiden, zeekoeienhuiden en acaciahout, olie voor de lamp, specerijen voor de zalfolie en specerijen voor het geurige reukwerk, onyxstenen en andere edelstenen als opvulling voor de efod en de borsttas.

En zij moeten voor Mij een heiligdom maken, zodat Ik in hun midden kan wonen. Volgens alles wat Ik u zal tonen, een ontwerp van de tabernakel en een ontwerp van al zijn voorwerpen, zó moet u het maken.

De antieke Statenbijbel, voortaan Iedere Zondag

Geen vals gerucht verspreiden, is letterlijk en niet figuurlijk lezen wat in Exodus staat
Dus: is het niet zo dat veel mensen ‘gelovig’ waren omdat ze nooit werkelijk de Bijbel lazen. Maar zodra je dat wel nauwgezet gaat doen, zonder platonisch vooroordeel van God als een vorm van platonische ‘Liefde’, dan kom je direct in geloofsconflict.

Je wilt geen vals gerucht verspreiden. Maar is het niet ook zo, dat je een vals gerucht verspreidt wanneer je stelt dat deze god, dit bloed en levensenergie/slavenarbeid dorstende wezen, geland op een berg, waarvan Mozes de ‘voeten’ kon zien op een lichtgevend platvorm van saffier, dat dit ‘Liefde’ met hoofdletter L is?

Iemand, een zichtbare persoon met zichtbare voeten die op zijn berg een nauwgezet bouwplan meegeeft, over het heiligdom dat voor Hem gebouwd moet worden, na grootschalige belastingheffing. (Exodus 25:40)

Zie dan erop toe dat u het maakt naar zijn ontwerp, dat u op de berg getoond is.

Kerkhof Aalsum bij Dokkum

Dit is eerder een god van Angst met grote A, de god van materialisme, die mensen nodig heeft om op aarde iets uit te richten. Dan zie je bijna geen verschil met wat de satan is, die zonder het verleiden van mensen als heerser van de wereld ook niet veel kan aanrichten.

Of is het zo, dat we zonder die Vreze des Heeren geen knip voor de neus waard zijn? Help mij aan een antwoord dat niet neerkomt op ‘neem De Bijbel met een grote zak zout/lees het symbolisch’. Wanneer je aanneemt dat dit verhaal tenminste kernen van waarheid bevat: dat mensen met Mozes werkelijk zo’n wezen hebben gezien op een berg, wiens verschijning op afstand een verterend vuur leek.

En heb een goede zondag

6 Replies to “‘U mag geen vals gerucht verspreiden’ (Exodus 23)”

  1. Probeer het Offer van Christus aan het Kruis niet als wetenschap te benaderen, maar het te ervaren door een Kruisweg of de Smarten der H. Maagd te lezen en te doorleven.

    1. Hartelijk dank, mijn verlangen naar God, naar het ongecorrumpeerde, ware, goede, schone is onverminderd aanwezig. Mijn voorvaderen hebben op God vertrouwt en Gij deed hen ontkomen…

  2. Ik heb de bijbel ook bijna helemaal gelezen maar vond het wel meevallen eigenlijk (De Wijsheid literatuur OT en brieven heb ik niet allemaal gelezen NT de rest wel). Van het boek Joshua werd ik niet vrolijk. Al dat offeren van dieren is lijkt ook te gaan om een veel bloedlust, maar dat is in 100 jaar nog geen 1 dag Nederlandse vleesindustrie. Toch ziet vegetarisme er dan toch niet zo onaantrekkelijk uit.

    Een aantal punten vallen mij op in je stuk. Ik zal er een stuk uitpikken.
    #
    “de eis ‘Van Boven’ dat JHWH ook geld wil zien van de Israëlieten, een ‘hefoffer’.”
    #
    Nou heeft God hierin al voorzien, zie Exodus 12:35-37:
    “Ze hadden gedaan wat Mozes had opgedragen en de Egyptenaren om zilveren en gouden sieraden en om kleren gevraagd. En de Heere had gezorgd dat de Egyptenaren hun goed gezind waren, zo dat ze op hun verzoek ingingen. Zo beroofde ze de Egyptenaren.”
    Volgens mij heb je in een eerder blog al aangehaald dat dit beroven niet zo fraai is maar deze heffing zal niet als een enorme last op de schouders hangen. Ik lees overigens in Exodus 25: “Neem van ieder die daartoe bereid is ……”. Dat is toch wat anders dan “Gij zult afstaan of anders!” Met dat spul moet de tabernakel en wat interieurstukken gemaakt worden zodat God bij zijn volk kan wonen. Dat is toch wat anders dan een heffing uit puur materialisme me dunkt.

    In dit stukje zit een wat vreemde vraag van jou op het einde:
    #
    Zo’n god als in Exodus met ‘liefde’ vereenzelvigen, waar komt dat idee dan vandaan? Is dat door de combinatie met ethisch klinkende regels, die je in dat zelfde hoofdstuk aan het begin vindt;
    “U mag geen vals gerucht verspreiden, en u mag een schuldige niet uw hand reiken door een misdadige getuige te zijn. U mag de meerderheid niet volgen in het kwaad, en u mag in een rechtszaak niet zo antwoorden dat u zich schikt naar de meerderheid om zo het recht te buigen. U mag een arme bij zijn rechtszaak niet voortrekken.”
    Houdt dit dan in, dat mensen die niet tot de Israëlieten behoren en hun cultus dus een vals gerucht verspreiden, een schuldige de hand reiken door misdadige getuige te zijn enzovoort?
    #
    Het antwoord op die laatste vraag van jou lijkt me een overduidelijk ‘nee’. Niet Israëliet zijn is geen misdaad. Dit hoort bij het stuk in Exodus 21 dat begint met “Houdt hun ook deze regels voor”. Hoe kom je er nu bij door deze regel uit dit stuk te trekken, ‘vals getuigenis’ uiterst ruim en overdrachtelijk te interpreteren en vervolgens te suggereren dat elke niet Israëliet alleen al door te bestaan volgens deze regel al veroordeeld is voor vals getuigenis? Dat is een bizarre redenering.
    De vraag ‘Zo’n god als in Exodus met ‘liefde’ vereenzelvigen, waar komt dat idee dan vandaan?’ lijkt mij een goede vraag. De Bijbel is wat te lang om de conclusie te trekken God = liefde waarbij we ‘liefde’ invullen volgens de slappe 21e eeuwse Hollywood definitie. Dan moet je die Bijbel wel heel erg selectief lezen. Maar het tegenovergestelde doen; God vereenzelvigen met slechtheid vergt hetzelfde selectieve lezen.

    Volgens mij wil God door de Bijbel heen het een en ander duidelijk maken. Daar trekt Hij dan ook generaties voor uit. We lezen dan niet alleen Zijn woorden maar ook de reactie en het gedrag van mensen daarop. Dan krijg je een vrij dik boek dat je toch in zijn geheel moet lezen. We zien in elk geval dat we niet de enigen zijn die ermee worstelen!

    1. Anton, geweldige reactie, hartelijk dank! Ik wil het goddelijk perspectief ook zeker niet opgeven of zure atheist worden. God beware me…

  3. Onderscheiden van leven onder de wet/ leven onder genade.

    Doordat er in die tijd sprake was van leven onder de wet, krijg je ook al een andere kijk op wat je leest. Ongehoorzaamheid/ gehoorzaamheid aan de wet had directe consequenties voor het volk Israël. God was in die tijd op een andere manier aanwezig in de wereld, denk ook aan de wonderen.
    Nu leven we niet onder de wet, maar onder genade en in vrijheid. God werkt in het verborgene en is verborgen.

  4. Beste Rypke,
    Al dagenlang denk ik hierover na: hoe uit te leggen dat de waarheid toch echt anders is dan jouw denkrichting. Ik kwam daar niet goed uit. Tot ik Job 38 las. Lees dit hoofdstuk als de waarheid je lief is.

    In dit hoofdstuk antwoord God zelf op Job zijn twijfels over de rechtvaardigheid van God omdat Job zich tekort voelt gedaan door de Almachtige en twijfelt aan Zijn rechtvaardigheid. In het kort, God is altijd geweest en heeft alles gewrocht wat wij kennen en niet weten.

    Wij nietige schepsels met een verstand dat nog geen promille is van Gods kennis, zijn niet in staat alles te doorgronden zonder Zijn leiding. Laten we daarom vooral niet twijfelen aan God of Zijn daden, maar Hem vragen, uit naam van Jezus de Christus, om leiding door Zijn Heilige Geest om Zijn Woord te mogen verstaan!

    Gods goede zegen toegebeden!

Laat een reactie achter aan RypkeZeilmakerAdm Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *