Hunebedgeheimen op de Hondsrug

Een geopark met boeiende natuurlijke historie

Meteen de ochtend nadat we het prachtige foto/wandelboek ‘De Hondsrug, Landschap van eeuwen’ kregen, uitgegeven door het Drents Landschap (2020), reden we naar Borger, de Hunebedhoofdstad van Nederland. In het naastgelegen esdorp Buinen ligt de Noorderesch, een landweggetje over de Buunderbult, een ongeveer 20 meter hoge berg in de ijstijden gevormd. Er staat een bankje en informatiebordje bij van Geopark Hondsrug, met de GPS-coordinaten voor wandelaars.

De literatuur voor vandaag

Eridanos
Qua insteek en gewicht (dure uitgave van twee kilo) lijkt het fotoboek op mijn eigen ‘Liever dood dan Slaaf’ over de Friese natuurlijke historie van oertijd tot nu. Wanneer je met een fotoboek over het prehistorisch voelende Drentse landschap meteen enthousiasme en nieuwsgierigheid kan wekken, zoals het Drentse landschap deed, petje af.

De Noorderesch wordt aangeprezen onder de kop ‘Het Decor Staat’, bij een idyllische avondlichtfoto. De auteurs schrijven er bij:

De hoge Noorderesch van Buinen is misschien wel de mooiste plek in Drenthe om te ervaren hoe belangrijk de ijstijden voor het Hondsruggebied zijn geweest. Op de plek waar je nu zit, lag 150 duizend jaar geleden een ijsmassa van honderden meters dik. Bewegingen in het ijs zorgden er voor dat op de ene plek de grond onder het ijs wed weggeschuurd, terwijl op een andere plek ruggen ontstonden.

Het relief van de Noorderesch

En vervolgens word je aan de hand van zeer geslaagde sfeerfoto’s en locaties het geologische verhaal van de Hondsrug in geleid, over grote oerrivier de Eridanos (barnsteenrivier), waarvan Rijn en Weser ooit aftakkingen zouden zijn geweest. Bij iedere plaats in het boek die er toe doet, vind je de GPS-coordinaten. Je kunt dus met het boek in de hand op reis.

Dat wil je dan ook meteen live zien, dus gooi je de tank vol diesel en binnen een dik uur rijden ben je er al, in die andere wereld, die in een winterse sluier was gehuld. We wilden ook het Hunebedcentrum bezoeken, maar dat bleek helaas in dit laagseizoen gesloten. Wel konden we de grootste hunebed van Nederland nog even op de plaat krijgen, naast dit centrum in Borger.

Esdorp Buinen

Graftheorie
De officiele theorie wil, dat de Hunebedden een soort grafmonumenten zijn. Maar hoe de mensen in de steentijd die enorme zwerfkeien op elkaar kregen, daar zijn de meningen over verdeeld. Nota bene Frits Bom, die van het consumentenprogramma beschreef ooit de alternatieve theorie, hoe het Drentse Stonehenge tot stand was gekomen. Daarbij zouden die prehistorische mensen met ‘levitatie’ (anti-zwaartekracht) in de weer zou zijn geweest.

Het precieze hoe en waarom van de Hunebedden zal altijd wel een mysterie blijven. Nu kun je zien, dat de Hunebed met stalen pinnen op elkaar is gestapeld. Er zijn ook hunebedden in Drenthe die volledig waren ontmanteld en weer opnieuw in elkaar gezet.

Ondergetekende bezat al een bundel met ‘Drentse Erotische Poezie’, waarover de nuchtere verkoopster opmerkte, met Saksische tongval: ‘In Drenthe word’n ook kinder’n geboor’n’. Nu maakten we dus ook kennis met Drentse Hunebedgeheimen. Bij de foto kwam er een lapjeskat plaatsnemen op de zwerfkeien. Er is voldoende ruimte onder de stenen om een kind te verwekken.

Hunebed Borger

Biobrandstof Turf
Hiernaast ligt het Hunzedal, waarnaar het Friese Hunsingo is vernoemd, ook bekend als de Aa. De Drentse Aa heeft net als de Friese B, de Boorne een operatie van beekdalherstel gekregen. De vroegere kanaliseringen zijn er uit gehaald, om het dal een weer meer natuurlijk karakter te geven.

De Hunze lijkt nog steeds veel op een getemd kanaaltje, dat de winning van turf moest faciliteren. Terwijl de Groningers voor hun behoefte aan die biobrandstof het Stadskanaal aanlegden, waarnaar de nabijgelegen plaats is vernoemd.

Hunze

We waren afgelopen jaar al in Nieuw Buinen geweest, waar de strijdbare activist tegen windmolens Jan Nieboer woonde. Een totaal ander landschap op enkele kilometers afstand, een veenafgraving en vlakte. Die molens konden we nu van de Noorderesch af zien.

Mammoetreplica Hunzedal

We ontmoeten ook nog een historica, Bria Blom, die een historische biografie over de streek aan het maken is.In dit Drentse oerland liggen dus nog veel verhalen voor het oprapen, en bij het doorkruisen krijg je letterlijk het gevoel weer in de tijd terug geworpen te worden. Aangenaam wanneer je toch al vond dat de moderniteit niets dan lelijkheid kent. Dit vind je dus gewoon in een miniland met 18 miljoen inwoners:

Wolvenspoor

Eindeloze prairie

Slingerweggetjes langs en door esdorpen

Met oude eikensingels…

We passeerden zelfs het ‘Wolvenspoor’ van Staatsbosbeheer, dat weer actueel is nu hier ook weer wolven leven. De vrouwelijke aanhang droomt over Polynesie en de Malediven als reisbestemming. Ik vind Terschelling ver genoeg.

Met Drenthe is ook alvast niks mis, en laat de foto’s dan maar voor zich spreken. Op Afke haar FB-pagina kun je haar eigen foto’s zien van Drents Polynesie, zij maakte mooie foto’s van de Hunze en de Hunebedden, en heeft als kunstschilder een fotografisch oog:

Foto Afke Smit

Foto Afke Smit: De Hunze in het winterland

En dat met slechts een mobiele telefoon. Mooi dat zulke schoonheid vlak naast de deur ligt, na een uurtje rijden in een andere wereld.

3 Replies to “Hunebedgeheimen op de Hondsrug”

  1. Er staan inscripties op de pyramides van de Azteken als volgt; Het kleine steenhouwende volk verplaatste de enorme pyramide stenen met de snelheid van het licht. Oftewel, ze deden dat met mantras.

    Heb zelf wel iets soortgelijks in zuid India gezien. De pyramide stenen zijn zacht gemaakt met een papje van planten. Een stam in Nicaraqua doet nog hetzelfde als ze huizen bouwen, de stenen voegen dan perfect omdat ze zo zacht zij als boter tot het papje is uitgewerkt.

    1. Nou zulke geheime kennis schreeuwt om hernieuwde toepassing. Kunnen wij wat mediterende Azteken inhuren om een muurtje te metselen?

  2. Oude paden: Jaren geleden maakten wij een wandeling langs de Hærvej, dat is een oeroude route vanaf o.a. Aalborg, Jutland, naar Hamburg waar eertijds vee werd gedreven naar markten in Duitsland. Daarom ook wel Oksevejen genoemd.
    Door verwaarlozing waren hele trajecten niet meer herkenbaar.
    In de vorige eeuw hebben de Denen de oude sporen kunnen restaureren door de verdichting in de ondergrond te onderzoeken.
    Op een bepaalde plaats liep het oude spoor onder een hunnebed door !
    Dit had men in de oudheid opgelost door er een “bypass” omheen te leggen die in het onderzoek ook boven “water” kwam. Wat voor plaaggeest kreeg het in zijn hoofd om daar een wegblokkade op te werpen ?
    Danmark i Oldtiden: Johannes Brøndsted. PB, Tresoar

Laat een reactie achter aan willem Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *