Adviesbureaus die de Lelylijn (Amsterdam-Friesland) politiek verkopen, roepen dat er ‘zeventigduizend banen’ bij komen door een spoorlijn, die meer dan dertien miljard euro kan kosten. Controle van de bewering toont dat kwantitatieve onderbouwing ontbreekt, en ook is onduidelijk wat voor banen er dan bij zouden komen die in de echte economie waarde toevoegen. Veel autochtone Friezen vrezen dat zij tot afvoerputje van de Randstad worden gemaakt.

Is er nu wel een probleem in toegankelijkheid?
Vertel je in Amsterdam dat je uit Friesland komt, dan vragen ze ‘helemaal uit Friesland??!’. Er is een geestelijke afstand, die niet in verhouding staat tot de bereikbaarheid en feitelijke afstand.  Rij van Amsterdam naar Gouda, en je bent langer onderweg in de spits.

In plaats van een nieuwe spoorlijn aan te leggen voor 13 miljard euro, zou je ook gewoon de treinkaartjes goedkoper kunnen maken. Wanneer ik vanuit Heerenveen de trein naar Amsterdam neem, kost me dat heen en weer zestig euro... En dan moet ik alsnog eerst de auto van Langweer naar Heerenveen nemen, we hebben hier geen bushalte.

En dan, wie wil er nu met de bus rijden? Een bus stinkt, stopt steeds, maakt je misselijk, het zit vol allochtonen. Een rit kost je dan qua diesel  (Heen en weer 220 km) slechts vijftien euro. Waarom zou je ook met het openbaar vervoer gaan?

Die absurd hoge wegenbelasting van 330 euro per kwartaal ben je ook kwijt als hij voor de deur staat. Kijken we naar onze van toerisme afhankelijke economie, dan zien we dat restaurant- hotel De Oorsprong failliet werd gemaakt door coronamaatregelen. En nu dumpt hun overheid daar Oekraïners in, die per stuk meer dan vijftigduizend euro belastinggeld per jaar kosten.

Het zelfde bij Hotel Legemeer met de aanpalende golfbaan. Friesland blijkt vanuit Kiev, Eritrea en Somalië alvast bijzonder goed bereikbaar. Maar dus blijkbaar niet vanuit Amsterdam omdat er geen 13 miljard euro kostende treinverbinding ligt?

Stellen onderzoeksbureaus wel de goede vragen?
De adviesbureaus die de website van de Lelylijn volpraten, hebben de (Rijks)overheid als enige of voornaamste klant, of ze zijn zelf overheidsorganisaties. Dus is het logisch dat ze een kwestieuze economische aanname als vanzelfsprekend hanteren: Dat de overheid banen schept. In plaats van dat de overheid dankzij de immer groeiende lastendruk (meer dan 220 procent sinds 2000) waarde-toevoegende banen vernietigt.

Bij het in 2022 in het leven geroepen projectbureau lees je het volgende:

Direct naast de Lelylijn worden tot 115.000 extra woningen verwacht. In totaal kan Noordelijk Nederland daardoor tot 181.000 woningen voor Nederland zorgen.

Voor wie zijn die woningen? Voor statushouders en sociale huurpaupers?

Wat hebben grote infrastructuurprojecten voor zin, wanneer je de echte economie door lastenstijgingen blijft ondermijnen. Bedenk dat ik in 2004 voor Ohra 65 euro aan zorgverzekering kwijt was per maand. Nu is dat meer dan 165 euro, terwijl ik nooit gebruik maak van medische voorzieningen.

Die honderd euro had ik ook kunnen besteden aan een ondernemer, een klusbedrijf, een restaurant.

Of denk aan de explosie van de energierekening dankzij klimaatbeleid (SER Energieakkoord, Klimaatakkoord, RES), die tot een verveelvoudiging van de netbeheerkosten leidt en energietarieven. Nederland heeft de hoogste gasprijs dankzij belastingen. Ik betaalde bij remigratie naar Friesland (2011) eerder 73 euro per maand, nu 260 euro per maand.

Zoals ik al voorspelde stijgen de Netbeheerkosten dit jaar opnieuw. Met een Energienoodfonds wordt voor sommigen die stijging tijdelijk verlicht, maar de echte rekening komt vanzelf: Onbetaalbare energie, energie-armoede veroorzaakt door hun onbetrouwbare en incompetente overheid. Zie je niets over terug bij Planbureau Fryslân…

Gebroken Ruit van Bastiat
Dus waarop is een prognose van economische groei hier gebaseerd, wanneer lasten blijven stijgen?

Qua banen worden er door de komst van de Lelylijn tot 70.000 extra banen verwacht; in totaal zijn dat 132.000 nieuwe banen in Noordelijk Nederland. Bedrijven in Drachten en Emmeloord kunnen door de komst van de Lelylijn makkelijker studenten voor kennis en innovatie aantrekken dan nu.

De belofte doet denken aan hoe ‘groene groei’ uit het 73 miljard euro SDE-subsidies kostende SER Energieakkoord (2013) tot vijftienduizend banen zou leiden. Alsof de overheid banen kan creëren. In plaats van dat deze door lastenverzwaringen via 105 miljard euro staatsuitgaven (netkosten en directe SDE+-subsidies) de waardetoevoegende economie ondermijnen.

(google ‘De Gebroken Ruit van Bastiat’)

Bedenk dat er al meer dan Eén Miljoen mensen direct van de overheid afhankelijk zijn van hun inkomsten. Hetzij als Rijks/provincie- en gemeente-ambtenaar, of als academicus aan een universiteit, en personeel van onderwijsinstellingen. Terwijl de beroepsbevolking door CBS op vijf miljoen is geschat.

Grote infrastructurele projecten van hun Rijksoverheid leveren vooral werk op voor de RoyalhaskoningDHV’s van deze wereld, BAM, Van Oord cs. (Denk aan De Nieuwe Afsluitdijk)

Net kregen we in onze gemeente Friese Meren een brief binnen van Luc Metsaers, de ‘directeur Transitie Ondergrond’ bij hun rijksoverheid. Die wil Vermillion Energy aardgas laten winnen onder onze woningen, voor:

• de Rijksoverheid via concessies
• de winsten van de aandeelhouders van Vermillion Energy, zoals Vanguard en The Bank of Nova Scotia.

Wij krijgen dus de lasten, zij de lusten, net als de Groningers eerder. Wat voor ‘banen’ hebben we het dus over? Staat dat ergens onderbouwd? Dan kom je bij het NOVEX 2-onderzoek. Daarin lees je dat slechts een aanname: namelijk dat er studies bestaan waarin een positieve correlatie werd gevonden tussen nieuwe infrastructuur en werkgelegenheid:

Meer dan dat is het zeventigduizendbanen-voordeel dus niet. Een aanname van belanghebbenden gebaseerd op een selectieve literatuurstudie, zonder te specificeren wat voor waardetoevoeging die banen hebben voor de echte economie.

‘Brede Welvaart’ voor ’toekomstige generaties’
Wij hebben hier nu al de breedst denkbare welvaart , ons mooie Friese land vol ruimte. Wanneer ambtenaar-deskundigen van Planbureaus met ‘Brede Welvaart’ aan komen, zet je dus schrap.

Op bladzijde 24 van dit rapport Brede Welvaartsaspecten van een mogelijke Lelylijn,  “Een scenario-onderzoek onder inwoners 16 juli 2024, van Planbureau Fryslân/Sociaal Planbureau Groningen, zien we al dat de autochtone Friezen het meest sceptisch staan tegenover de Lelylijn:

Opvallend is dat individuele deelnemers in Friesland grotere zorgen lijken te hebben over de effecten van een Lelylijn op de gemeenschap en de regionale eigenheid dan deelnemers uit andere regio’s.

Dat gaat ten eerste om de mogelijke migratie van mensen uit de Randstad naar de dorpen en wijken in Friesland. De vraag die deelnemers stellen is welke invloed die toestroom heeft op de sociale samenhang in Noordelijk Nederland.

De definitie die PBL en de Planbureaus geven van ‘brede welvaart’ sluit aan op het vorige week behandelde Pact for the Future. We zouden ook met ’toekomstige generaties’ rekening moeten houden. Dat is een andere manier om te zeggen, dat je de CO2-politiek voortzet ten koste van echte welvaart.

Conclusie:
Nu hoeft het hier geen museum voor toeristen en rustzoekers te blijven, terwijl de braindrain voortduurt van jeugd met ondernemerszin. Wat de Friezen gebruiken is een braingain van ondernemende mensen, liefst Friezen om útens. Wat je wilt is dat een bepaalde mentaliteit behouden blijft, die ik beschreef in mijn fotografische Friezen-Bijbel Liever dood dan Slaaf.

De enige zekerheid die de Lelylijn brengt, is de kans dat we afvoerputje van de Randstad worden. En je weet zeker, dat er nog meer destructie van ons landschap plaatsvindt. Terwijl de waarde-toevoegende economie door alle lastenverzwaringen verder zal krimpen.

Met grote staatsprojecten kun je financieel wanbeleid van de Rijksoverhead niet verbloemen, en doen alsof je economie groeit.

• Bestel de fotografische Bijbel van Friese onafhankelijkheid Liever dood dan Slaaf.

Donatie bedrag:

€

Doneren