Opstappen in de spoelende regen

Kaap Geen Enkele Hoop 🙂 met een groep vliegende vissers. Aalscholvers eten per stuk een halve kilo vis per dag, en namen sterk toe in afgelopen kwart eeuw. Volgens het NIOZ hebben ze geen invloed op het ecosysteem/de visstand, terwijl zij mensen alle schuld toeschuiven: de reden daarvoor is uitsluitend politiek. Zoals Johan van de Koppel aangaf, zijn mensen de enige factor waar ze invloed op kunnen uitoefenen. De wil/onwil bij NIOZ/RUG-ecologen een invloed te onderzoeken/benadrukken of benoemen dicteert nu te veel het ‘wetenschappelijke’ beeld van het Wad.

Kaap Geen Enkele Hoop. Veel ecologen van NIOZ/RUG en Programma Rijke Waddenzee zijn ‘guilty by omission’, terwijl zij menselijke vissers steeds ‘guilty by suspicion’ maken (voorzorgprincipe)

Op de punt van de Vliehors staat een aanmeersteiger, met fourwheeldrive van Rijkswaterstaat

…met verregende medewerkers van Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat die ons opwachten

Grote stern, een visser op spiering in de plenzende regen. Volgens de meereizende vogelteller Lieuwe Dijksma die al 40 jaar vogels op en rond Texel telt hebben (garnalen)vissers geen grote invloed op de vogelstand van het Wad. Programma Rijke Waddenzee met NIOZ/Rijkswaterstaat wekken die suggestie echter wel in ‘Wadden in Beeld’. Er is een kloof tussen wat mensen met veld-ervaring over de natuur vertellen en wat fondsenwervende belangenbedrijven verkopen over de natuur op het Wad, zoals de bedrijfskundige Arjan Berkhuysen en zijn Vereniging tot Behoud van de Waddenvereniging.

Overal grijze zeehonden, met op achtergrond steiger van Vliehors. Volgens orthodoxe milieuactivisten van het NIOZ, ecologen van de RUG en de Waddenvereniging, Programma Rijke Waddenzee en Coalitie Wadden Natuurlijk zijn de zeehonden vegetarisch, want 20 duizend extra zeehonden op het Wad in vergelijking met de jaren ’80 zou geen invloed hebben op ‘de visstand’. Die orthodoxe milieu-activisten agenderen tegelijk ‘ de visstand’ als het grote probleem van de Waddenzee. De PKB Waddenzee- leidraad voor komende 10 jaar bij ‘ecologische doelen’- wil de visstand van de jaren ’80 terug maar het ecosysteem uit de jaren ’50. Op papier kan dat….

ZIcht op oefenterrein Vliehors met tanks waarop de F16s mikken

Tijdens eerder bezoek op Vliehors, zelfde locatie nu op land. Continue recreatiedruk verstoort meer vogels dan militaire oefeningen, zie ook het boek over Defensie-natuurbeheer ‘Missie Natuur’ van Niels Gillissen. De eigen ervaring op de Noordsvaarder van Terschelling maar ook de groeiende recreatiedruk op De Hors bevestigt dat beeld. In mijn jeugd op Terschelling was De Noordsvaarder nog schietterrein. Sinds 1996 wordt het gebied continue platgelopen door mensen met honden. Op de Vliehors is het door de week zo rustig dat er een slechtvalk op de grond kan broeden, strandplevieren en andere dieren die door recreatiedruk naar de randen verschoven. Er was bij de vaartocht ook een medewerker van Defensie mee, Rien Mudde, familie van mijn collega Tony Mudde. De houding van natuurclubs richting Defensie is steeds minder negatief..

Olff de vegetarische grijze zeehond van de RUG 🙂 zonder enige predatie-invloed op het ecosysteem, dat hebben alleen die boze garnalenvissers gedaan

Opklaringen…

De Waddeneilanden zijn ‘barriere-eilanden’ die na de Allerheiligenvloed van 1170 los weekten van het vaste land. Toen brak het Marsdiep door. De diepte van het Marsdiep groeide door de eeuwen heen, door het uitsluiten van de geul met de stroming. Hoe verder terug in de tijd, hoe ondieper. Nu is het Marsdiep met ongeveer 20 meter 1 van de diepste delen van het Wad.

Zijn er nog Echte Mensen? Ja! Visser op harder en paling Jan Hottentot. ‘Er zijn meer mensen die OVER het Wad praten dan die er OP werken’…zo merkte hij op. Net als ‘Piet’ de laatste visser van het IJ rond Amsterdam wordt het Wad ook steeds meer tot museum en recreatie-aquarium met enkele Diehards die overblijven…

Michiel Firet (Staatsbosbeheer) leidt het gesprek aan boord, en fungeert als dienstbode tussen bestuurders (gedeputeerden en Rijkswaterstaat) en belanghebbenden bij de Waddenzee. Met de Ecotopenkaart in zijn hand. Daarop staat de kennis van gisteren over het dagelijks veranderende Wad van NIOZ/IMARES.  Op papier bestaan nu tenminste 10  ‘ecotopen’, papieren natuurtypen die bij iedere storm weer van hun plek wandelen of gewoon verdwijnen.. 🙂 Toch moet deze kaart leidraad voor komende 10 jaar zijn, het Wad in beleid ‘vastleggen. Alle goede voornemens voor ‘beleid’ ten spijt, botst al snel het papier met de natuur in de realiteit. Maar ja, je moet toch iets als beleidsmaker.. dus omgekeerd dien je ook in te leven in beleidsmakers en bestuurders en hun denkwereld

…Momenteel zijn er plots meer scharren (platvissen) dan in 20 jaar eerder door vissers gezien. Afgelopen jaar was er onverwacht een enorme zaadval van mosselen. Vissers constateren dat bij oostenwind en helder water (die 2 gaan vaak samen) je geen enkele garnaal vangt. De garnalen zien het net te vroeg aankomen. Over het algemeen is de helderheid van het water afgelopen kwart eeuw sterk toegenomen, mede doordat fosfaatgehaltes met een factor 5-10 omlaag gingen. Rond Texel is fosfaat nu de limiterende factor voor plankton-groei. Op sommige plaatsen is de stikstof-fosfaat-verhouding volgens een rapport van Deltares en Rijkswaterstaat 100:1, terwijl de voor biologische productie gunstige verhouding op 16:1 ligt. Milieubeleid is van deze verschuiving de oorzaak. De Coalitie Wadden Natuurlijk en Programme Rijke Waddenzee verzwijgen en ontkennen dat dit milieubeleid enige invloed had…

Rijkswaterstaat suppleerde hier recent nog 3-5 miljoen kuub zand om de Kaap tegen wegspoelen te beschermen… De kustlijn is wettelijk vastgelegd (de zogenaamde BKL), maar natuurlijke dynamiek wil die kustlijn steeds verleggen. Nederland is mede dankzij de zandsuppleties en door de bouwsector als afnemer de grootste zandgraver van de Noordzee: tot 70 miljoen kuub per jaar delven bedrijven als Boskalis, zoals voor de 20 Feijenoordstadions vol zand voor de Tweede Maasvlakte. Voor de Noord en Zuidhollandse kust verplaatste de kustlijn zich momenteel zeewaarts door alle suppleties

Zo op deze foto zie je hoe kwetsbaar zo’n eiland is bij de enorme getijdendynamiek. Door afsluiting van de Zuiderzee is de Eb-stroom op het Wad minder krachtig en daarmee viel een barriere voor instroom van extra zand weg

Rijkswaterstaat was mee, helaas was Aante Nicolai niet mee ditmaal…

…Rijkswaterstaat heeft als beheerder en gebruiker van het Wad een grote troef in handen: we willen niet verzuipen en dus is kustverdediging letterlijk van levensbelang voor ons landje

Twee echte vogelaars met baard en buitengezicht, Cor Smit op de voorgrond en Lieuwe Dijksen, goede mensen met veel veld-ervaring en kennis. Met de blauwe kiekendief op de Waddeneilanden ging het vanaf 1990 bergafwaarts. Volgens Dijksen spelen voedsel-omstandigheden in de winter een rol. Aan de andere kant: voor 1950 broedden er nog in het geheel geen blauwe kiekendieven op de Waddeneilanden, voor 1978 niet 1 op Texel. De lepelaar nam tegelijk spectaculair in aantal toe. Je kunt dus niet over DE vogelstand spreken en 1 oorzaak aanwijzen, zoals fondsenwervende campagnegroeperingen doen verenigd in Coalitie Wadden Natuurlijk en Programma Rijke Waddenzee. Er is een grote kloof tussen bureau en veld

Dirk Koster (WR3 en Stichting Visserij & Natuur) vredig naast Arjan Kok (Regiodirecteur Noord van Natuurmonumenten). Natuurclubs met eigen terrein in het gebied zijn terecht belanghebbende en beheerder. Fondsenwervende campagne-bedrijven uit Zeist als WNF/Fondsenbescherming en de Vereniging tot Behoud van de Waddenvereniging willen echter meer inspraak dan op grond van hun omgang met wetenschap en beheers-verantwoordelijkheid gerechtvaardigd is. Vissers die vooruit kijken en iets terug willen doen voor natuur waaruit zij oogsten hebben minstens even goed recht op beheer-status.

Gepensioneerd exploratie-geoloog en full-time Wadloper Guus Lange, goeie kerel met karakter en kritische zin! Hij onderschrijft mijn analyse dat Rijkswaterstaat de grootste bron van verzanding is van de Waddenzee, bij de suppleties zitten ook klei-fracties gemengd. Pierenvisser Flip Duinker stelde bovendien vast dat die zand- en zandige klei-afzetting ook de aanhechtings-kansen van mosselen sinds de jaren ’90 verminderde: een interessante hypothese die aandacht verdient. Volgens Rijkswaterstaat en de onderzoekers die Rijkswaterstaat betaalt zijn alle veranderingen in het Wad toe te schrijven aan de Afsluitdijk, of ze schuiven het in vissers-schoenen. Een nieuw programma Natuurlijk Veilig moet Rijkswaterstaat ecologisch vrijpleiten. Het is zaak dat de Stichting Visserij & Natuur ook bij dat programma aanschuift naast andere natuurorganisaties als Natuurmonumenten. Hun Ecomodernistische kijk op natuur ontbreekt hier nog maar kan waardevol zijn als aanvulling.

De Kaap bij iets meer Hoop

Pierre Bonnet, natuureducatie bij Ecomare, ook met een ‘buiten’-gezicht, hij kreeg een boek van ons ‘Ecomodernisme het Nieuwe Denken over Groen en Groei.

Medewerkster communicatie Natuurmonumenten Texel met KNRM-medewerker. Mensen redden, moet ook gebeuren, en er moet ook ‘gecommuniceerd’ worden over natuur: als je publiek wilt aanspreken.

Overal zeehonden, met name veel grijze zeehonden. Volgens de natuurdoelen van de Samenwerkingsagenda hebben de 20 duizend extra zeehonden op het Wad geen invloed op de visstand, ook al eten ze per stuk 5-10 kilo vis per dag…. 🙂  In de ogen van orthodoxe milieu-activisten van de Coalitie Wadden Natuurlijk is ‘de natuur’ gelijk aan ‘goed’ en dus kan een zeehond- die ‘natuurlijk’ is- geen negatieve invloed hebben op natuurwaarden die zij zelf willen ‘verbeteren’: in Hoofdstuk 9 van Ecomodernisme het Nieuwe Denken over groen en groei‘ leg ik uit waar die natuurvisie van Hein Sas, Martijn de Jong, Jesse Klaver en al dat ‘Linksche Thuigh’ vandaan komt…

Hier liggen zeehonden voor de ‘Kaap met steeds meer Hoop’. Mensen die klagen dat in Nederland geen ‘echte’ natuur is….wat is dit dan? Geweldige roofdieren die zeehonde.  En hieronder nogmaals ‘Kaap Hoop’, nu met op de voorgrond 2 eidereenden. Voor 1906 broedden er in het geheel geen eidereenden rond de Nederlandse Waddenzee, het is een arctische soort. Pas in de jaren ’50 groeiden de aantallen tot hun piek in de jaren ’80. Om daarna weer tot aantallen terug te keren die met de draagkracht van het gebied voor deze soort overeenstemmen.

Onze schipper, een ex-visser die veerman werd tussen Texel en Vlieland

Ook boze burgers willen inspraak…Wat mij betreft krijgen klagende mensen geen enkele inspraak. Inspraak is zinvol als mensen een waardevolle kennis en ervaring inbrengen zoals vissers, pierenstekers, Wadlopers, vogelaars enz. De intenties van de Samenwerkingsagenda zijn positief, ergens in het midden moet je belangen kunnen verenigen via geven en nemen en het besef voorop, dat je met de Waddenzee een gebied van wereldklasse in handen hebt…

Weemoedig, afscheid van Texel.. Wanneer de discardban in werking treedt voor garnalenvissers keldert het voedselaanbod voor mantelmeeuwen en zilvermeeuwen. Enkele zilvermeeuwen specialiseren zich al in predatie van kuikens van andere meeuwen, anderen weer op konijnen en jonge vogels