Op de zondag geen profane boodschappen. Dan lezen we uit De Heilige Schrift, Het Boek zonder welk er geen Westerse beschaving was geweest. Vandaag gaan we verder in de Bergrede, waarin Jezus zijn radicale ethiek ontvouwt, beginnend in Mattheus 6.

Mattheus 7 zit vol met beroemde Jezus-uitspraken, die via de Statenvertaling staande uitdrukkingen in het Nederlands werden.  We zien hier dat je geen energie moet verspillen aan wie daar niet voor open staat. Jezus onderwijst verder een vorm van ‘wakker worden’, die anders is dan wat in de Wappiewereld wel eens onder die term wordt verstaan.

Balk en splinter
Bij deze prediking van Jezus kun je een soort morele ruggengraat van het Westen ontwaren. Dit is waar de beschaving om draaide, die van zelfkritiek, reflectie en het nemen van eigen verantwoordelijkheid, waarheden als heilige koeien:

Oordeel niet, opdat u niet geoordeeld wordt; want met het oordeel waarmee u oordeelt, zult u zelf geoordeeld worden; en met welke maat u meet, zal er bij u ook gemeten worden.

Waarom ziet u wel de splinter in het oog van uw broeder, maar merkt u de balk in uw eigen oog niet op?
Of, hoe zult u tegen uw broeder zeggen: Laat toe dat ik de splinter uit uw oog haal; en zie, er is een balk in uw eigen oog?

Huichelaar, haal eerst de balk uit uw oog en dan zult u goed kunnen zien om de splinter uit het oog van uw broeder te halen.

Met die observatie kun je al een heel leven toe, jezelf oefenen in bescheidenheid. Het verwijt dat je een ander maakt, bijvoorbeeld je geliefde is altijd eerst een verwijt aan jezelf. Voor je iets al te hard zegt, tel tot tien.

Parels voor de zwijnen
De volgende observatie is al even beroemd als uitdrukking:

Geef het heilige niet aan de honden, en werp uw parels niet voor de zwijnen, opdat die ze niet op enig moment met hun poten vertrappen, zich omkeren en u verscheuren.

Iemand die niet open voor je staat, die niet geinteresseerd is in waarheid maar enkel in ‘het gesprek winnen’, zoals bij de ‘Linkse’ massa-medemens, de omhooggevallen nep-intellectueel die met name in ‘de journalistiek’ haar heenkomen vindt, bij de overheid, en de ontelbare door de overheid gesponsorde ngo’s: je kunt lullen als Brugman, maar het komt toch niet over. Verspilde moeite.

Zoiets vind je ook bij een verwante observatie in het bijbelboek Spreuken, 23:9:

Spreek niet ten aanhoren van een dwaas, want hij zal het verstand in uw woorden verachten.

Maar in Mattheus 6 sprak Jezus nog over iemand ‘een dwaas’ noemen, die zo wegschrijven, dat het hellevuur dan voor je wacht. Waarom kan Hij die ‘dwaas’ dan wel met de zwijnen vergelijken?

Spreuken 9:8 verhaalt aldus:

Wijs een spotter niet terecht, anders zal hij u haten. Wijs een wijze terecht, en hij zal u liefhebben.

Meningitis
Het prediken voor eigen parochie zoals we hier al jaren doen, dat is zo gek niet. Waarom moet je ‘iedereen’ overtuigen, en dan jezelf verdunnen tot slappe hotelkoffie.

Iedere vreedzame uitwisseling van ideeen is gebaseerd op liefde, de liefde voor waarheid gaat aan waarheid vooraf. Wie enkel een gesprek wil winnen of ergens mee weg wil komen, die zal dus vijandig reageren bij terechtwijzing.

Terugkoppelend naar Mattheus 6 en het idee dat je vijanden moet liefhebben, kun je hier ook dit gedrag steeds op je netvlies houden: de valkuil om zo gemakzuchtig te zijn in intellectueel opzicht is levensgroot. Je hebt je hele leven al genoeg aan het verbeteren van jezelf, dat je een steeds verantwoordelijker mens wordt, dat je als schoenmaker bij eigen leest blijft en in de (geestelijke) beperking je meesterschap vertoont.

En dat je verder het beste gewoon je mond kunt houden. Uw mening(itis) is niet relevant, uw keuzes als mens des te meer.

Een zelfde glijdende schaal geldt voor de ‘alternatieve’ media, die een markt vinden omdat zoveel van wat de massamedia melden onwaar is. Het is al lastig genoeg zelfs maar de basale journalistieke codes altijd in acht te nemen. Het kan even goed in een eigen dogmatisme ontaarden met eigen ‘waarheden.’

Terwijl je al snel de ene vorm van onzin inruilt voor de andere vorm van op een kaartenhuis van speculaties gebouwde onzin.

‘Wakkere’ mensen
In de Wappie/’Wakkere’ kringen zie je een sterke hang naar New Age (theosofie), als reactie op het modernisme en materialisme. Indiase tempels, Wim Hof, tatoeages, met jezelf bezig, god in jezelf vinden, ayahuasca-trips. Voor je het weet eindig je bij ‘de mens is van nature goed’, drugsgebruikers in lompen op een ecocamping, de mix van lethargie en zelfaanbidding, met zo’n boeddhabeeld om ‘spiritueel’ te lijken, levend in een eeuwige overgangsfase.

Natuurlijk geldt ‘onderzoek alle dingen en behoudt het goede.’ Maar een zekere overeenstemming over wat dan ‘het goede’ is als einddoel, die ontbreekt dan vaak. Wat Jezus hier leert, is kritisch zelfonderzoek, geen zelfVERtrouwen maar gezond zelfwantrouwen. Je bent zo’n beste niet, en hebt dus het recht ook niet zomaar iemand te veroordelen.

Wie zichzelf ‘wakker’ noemt, omdat je door hebt dat veel onwaar is dat de media verkondigen, dat ‘de macht’ anders werkte dan men voorspiegelde met bakerpraatjes over ‘democratie’.

Jezus bedoelt een andere vorm van ‘wakker’ worden: je neemt niet enkel wat andere standpunten aan, verbale kledingstukken waar een geestverwant je aan herkent. Terwijl niemand over de volledige informatie beschikt, dus voor je het weet zijn je ‘standpunten’ ook achterhaald.

Een schel geluid
Bij karakterontwikkeling heb je van die inflatie geen last, je bent er nooit, nooit zo volmaakt als ‘De Vader’ is. En dus, een andere houding, dat is de vorm van ‘ontwaking’ die Jezus leert. Ervaring leert dat die houding zonder onderhoud met gebed al snel wegslijt.

Het mooie van ‘het goede, ware en schone’ is dus dat het niet zalvend en vleiend hoeft te klinken, zoals de SDG Doelen met ‘gratis eten voor iedereen, wereldvrede, gelijkheid voor iedereen, een Nieuwe Wereld zonder Ellende’…..

Waarheid kan hard binnenkomen, ‘wierhiet hat’n skel lut‘ zoals Friezen zeggen, en ‘het goede’ kan juist iets zijn dat je totaal niet aantrekt. Denk aan Jeremia en de profeten die hun roeping ontvingen, maar die daar voor wegvluchten zoals Jona.

Maar wie verstandig is en waarheid als een heilige koe op zich laat inwerken, die kan later de criticaster liefhebben vanwege de wijze les. Dat betekent niet dat je iedereen met kritiek serieus moet nemen. Maar wanneer je mentoren, wijzen en dierbaren je terechtwijzen, dat is andere koek.

Zodat je gewoontes die je als ‘goed’ beschouwde kan loslaten, omdat ze door slijtage hun glans en goedheid juist verloren. Ook hoef je dus geen tijd te verspillen aan mensen die er niet voor open staan. Je kunt die tijd beter investeren in wie je liefhebt, door naar hen toe je verantwoordelijkheid te nemen. Bijvoorbeeld: Heb je een vrouw van God gekregen, wees daar dan een echte man voor en geen Groenlinkse metrosukkel, heb je kinderen gekregen, wees daarvoor de Vader naar Bijbels voorbeeld.

Enzovoort, nog genoeg te doen dus in dit leven, voordat je aan ‘de wereld verbeteren’ toekomt…

Heb een goede zondag.